De plotse executie van Shoko Asahara, Japans moorddadige goeroe
Zijn naam was dan al jaren niet meer in het nieuws geweest, maar er was een tijd dat die Japan angst inboezemde. In Tokio is de 63-jarige Shoko Asahara opgehangen, samen met zes van zijn volgelingen. De bizarre sekteleider had de dood van 27 mensen op zijn geweten en was ook verantwoordelijk voor vele duizenden gewonden.
Zijn sekte is vooral berucht door de sarin-aanval op de Japanse metro in 1995, maar de Hoogste Waarheid (Aum Shinrikyo) voerde meer dodelijke aanvallen uit op tegenstanders. Allemaal in de overtuiging dat het Einde der Tijden een handje geholpen moest worden.
Bekijk een terugblik op de aanslag die de NOS drie jaar geleden maakte:
De halfblinde Shoko Asahara verleidde volgelingen met een mix van hindoeïsme, boeddhisme en christendom. Vaak ging het om hoogopgeleide jonge Japanners die gedesillusioneerd waren geraakt in de materialistische samenleving. De sekte claimde 10.000 leden te hebben in Japan en nog eens 30.000 in Rusland.
Leden deden mee aan bizarre rituelen, zoals het drinken van Asahara's badwater en pogingen hun hersengolven synchroon te krijgen met speciale hoofddeksels. Ook probeerde Asahara met een zonderlinge campagne tevergeefs premier van Japan te worden. Ondertussen legden ze een biologisch en chemisch wapenarsenaal aan voor de eindtijd. Eigen wetenschappers experimenteerden met botulisme en zenuwgassen als sarin en VX.
In de loop der jaren werd de sekte steeds gewelddadiger. Tegenstanders werden meedogenloos uit de weg geruimd. Een advocaat die de sekte bestreed, werd met zijn vrouw en zoontje vermoord. In 1994 verspreidden leden saringas in een Japanse wijk omdat buurtbewoners tegen de sekte geprotesteerd hadden. Acht mensen overleden, 140 anderen raakten gewond.
In 1995 liepen vijf volgelingen met zakken vloeibaar sarin de metro van Tokio in, een van de drukste metrostelsels ter wereld. Doelwit waren drie metrolijnen in de regeringswijk van de Japanse hoofdstad. Dertien mensen kwamen om, vele duizenden werden ziek. Er zijn nog altijd Japanners die niet volledig zijn hersteld van de aanval.
De aanval dreunde lang na in Japan, waar inwoners zich tot dan toe over het algemeen veilig hadden gevoeld, zegt correspondent Kjeld Duits. "Ik woonde toen ook al in het land en een jaar later maakte ik het zelf mee: een trein stond ineens stil op het station, politie erbij, ambulances. Iedereen dacht dat het weer een gifaanval was. Maar het bleek dat iemand een medicijn tegen de verkoudheid had uitgespuugd en door die geur was paniek ontstaan."
Incontinentie
Asahara werd kort na de terreuraanval opgepakt, zijn sekte opgerold. In de processen die volgen werden uiteindelijk dertien mensen ter dood veroordeeld, maar een duidelijke reden voor de aanslag heeft hij nooit gegeven. Asahara gedroeg zich grillig tijdens het proces: hij sprak nauwelijks, maakte weinig oogcontact en leed aan incontinentie.
Dat het daarna nog jaren duurde voordat het vonnis voltrokken werd, komt doordat er nog medeplichtigen voortvluchtig waren, legt Duits uit. "De laatste werd pas enkele jaren later opgepakt en zolang de rechtszaken nog liepen, was het belangrijk de terdoodveroordeelden in leven te laten. In januari liep de laatste rechtszaak af en kon de executie plaatsvinden."
Geheel volgens Japans gebruik kregen de terdoodveroordeelden pas kort van tevoren te horen dat hun dood aanstaande was. Ook werd pas na afloop het besluit wereldkundig gemaakt. Dat er meteen zeven executies plaatsvonden is opmerkelijk, voor zover bekend was dat niet eerder gebeurd in Japan.
Duits denkt dat de overige vonnissen ook snel voltrokken zullen worden. "Het waren er nu zeven, die andere zes gaan ongetwijfeld de komenden maanden volgen."
