Het zijn gouden tijden voor stemacteurs

• Charlotte Waaijers en Vincent Smit

Wie een goede stem heeft én goed kan inspreken, heeft op dit moment de opdrachten voor het uitkiezen. Want de markt groeit flink, blijkt uit een rondgang langs drie grote Nederlandse bureaus voor stemacteurs. Hoe dat komt? "Webvideo's. Heel simpel", zegt Jente Kater, zelf stemacteur en oprichter van het boekingskantoor Voicebooking.

"Waar je vroeger een reclamespot maakte die je voor veel geld uitzond, maken bedrijven nu heel veel kleine producties waar je bijvoorbeeld je YouTube-kanaal mee vult", vertelt Kater. "Daar heb je wel een professionele stem voor nodig."

Ook het nieuwere boekingskantoor VoiceCowboys ziet een toename, zowel van stemmen als van opdrachten. En die opdrachten zijn heel divers, legt Marco Nillesen van Stemmenbank.nl uit. Van filmpjes op sociale media tot 'narrow casting'. "Schermen met videoboodschappen die binnen een kleine kring worden uitgezonden. Bijvoorbeeld in een gemeentehuis, buurthuis, bij de huisarts in de wachtkamer of in een winkelcentrum."

Robotachtige stemmen

Stemacteur Sander de Heer spreekt al veertig jaar video's in. Hij ziet ook een keerzijde aan de stijgende vraag: de kwaliteit van de beschikbare stemmen. "Vooral de laatste tijd valt het mij op dat je veel robotachtige stemmen hebt. Stemmen die allerlei rare klemtonen leggen. Ik denk dat het kaf echt van het koren gescheiden moet worden. Je hoort echt heel veel lelijks voorbijkomen."

De Heer kun je herkennen als de stem van Meneer Krabs uit Spongebob. Maar hij doet meer dan dat, en doet ook een aantal stemmen na:

Makkelijk is het werk van een stemacteur zeker niet, zegt stemactrice Machteld van der Gaag. Ze zit al 24 jaar in het vak en is onder meer de stem voor reclames van een margarinemerk, een luierfabrikant en een groothandel op de radio. "Daar heb ik ook haatmail over gekregen. Dat ik klink als een kleuter. Dat raakt me wel."

Zelf begon ze als tekstschrijver voor reclames, en deed theater ernaast. "Dan begin je met een klus per jaar. Nu is het dagelijks. Dat had ik 24 jaar geleden niet kunnen vermoeden."

Haar wapen: een inwisselbare stem. Dan kun je breder ingezet worden. "Mijn moeder herkent me regelmatig niet."

Voor professionele stemmen als die van Van der Gaag is een grote markt, zegt Kater. "Al heeft ze het over putdeksels, ze vertelt het op een manier waarvan je denkt: ik moet luisteren. Dat is een van de belangrijkste skills."

Voor wie zelf graag stemacteur wil worden nog een advies. "Je moet niet gemakzuchtig worden. Dat horen klanten meteen. Dan horen ze geen energie, geen glimlach." Want ja, bevestigt ze met een brede grijns, een glimlach kun je horen.