Videoscheidsrechter is ineens de hoofdact op WK voetbal
Daar was-ie dan ineens. Na twee dagen relatieve stilte stond de videoscheidsrechter op de derde dag van het wereldkampioenschap vol in de spotlights.
Bij de wedstrijden Frankrijk-Australië en Peru-Denemarken werd de hoofdrol ineens vertolkt door een kwartet dat vanuit een studio op kilometers afstand het veld via 33 camera's in de gaten hield.
De voetbalwereld reageerde verdeeld. Voor- en tegenstanders buitelden op de sociale media over elkaar heen. "Het blijft inderdaad arbitrair", gaf de Nederlandse scheidsrechter Bas Nijhuis in het tv-programma Studio Rusland toe over de inmenging van buitenaf.
Was het nou wel of geen strafschop voor Frankrijk in het duel met Australië? Hadden Australië en bondscoach Bert van Marwijk zonder inmenging van de nieuwste technologie drie in plaats van nul punten gehad? Liet arbiter Andrés Cunha zich nu wel of niet beïnvloeden toen de videoscheids hem wees op de gemiste, vermeende overtreding op Antoine Griezmann? Of was hij na het zien van de tv-beelden echt overtuigd van zijn verkeerde inschatting?
Grote tevredenheid
Bestuursleden van de FIFA waren er zondag als de kippen bij om hun tevredenheid over de gang van zaken rond de videoscheidsrechter te benadrukken. Die had zijn waarde al bewezen, was de algemene tendens bij de mondiale voetbalbond die het systeem voor het eerst bij het WK gebruikt.
Niet iedereen kon zich zaterdag vinden in de gang van zaken bij de Franse strafschop. Arbiter Cunha besloot na lang wikken en wegen voor het tv-scherm dat de Australiër Josh Risdon de Fransman Griezmann zodanig had aangeraakt en benadeeld dat een pingel op zijn plaats was. "Ik vond het geen strafschop", was oud-international Rafael van der Vaart in Studio Rusland duidelijk in zijn commentaar. Hij had veel medestanders.
Een paar uur later miste scheidsrechter Bakary Gassama dat de Deen Yussuf Poulsen zijn Peruviaanse tegenstander Cueva in de beruchte zestien onderuithaalde. Ook hij concludeerde na zijn gang naar het kijkkastje aan de rand van het veld dat er alsnog een strafschop moest volgen. Peru (Cueva) liet het buitenkansje liggen en verloor prompt van het matige Denemarken (0-1).
De videoref moet het voetbal eerlijker maken. Over de strafschop die Peru tegen Denemarken uiteindelijk kreeg, was iedereen het eens. Terecht was de algemene tendens, maar wereldwijd ontstonden er wel flinke discussies over de strafschop van Frankrijk tegen Australië.
Voetbalcommentator Arno Vermeulen, die voor de NOS het duel Frankrijk-Australië versloeg in Rusland, snapte alle ophef rond het strafschopmoment van Frankrijk wel. "Dit was vooraf al een beetje voorspeld. De videoref is echt niet het middel dat alles oplost."
"Ik ben echter van mening dat de videoscheidsrechter zich niet met dit moment had moeten bemoeien. De arbiter heeft de situatie al beoordeeld. In dit geval dat het geen strafschop is. Je kunt niet ineens alles perfect gaan doen. Als de videoref zich met dit soort situaties gaat bemoeien, gaan we heel veel strafschoppen krijgen. Er is namelijk heel vaak licht contact in het strafschopgebied."
Er is nog een nadeel. De vraag is of een arbiter, de eindverantwoordelijke, na een seintje van de videoscheidsrechter nog objectief naar de beelden kan gaan kijken.
"Hij gaat op weg naar het scherm en denkt: ik heb kennelijk een overtreding gemist. Hij moet wel heel eigenwijs zijn en sterk in zijn schoenen staan om vervolgens het advies van de videoscheidsrechter naast zich neer te leggen", zegt Vermeulen.
Voor Bas Nijhuis was het zaterdag duidelijk. De strafschop voor de overtreding op Griezmann was terecht. "Er is veel discussie, omdat mensen het systeem nog niet snappen. De speler komt inglijden, raakt de bal, maar neemt een risico. Met het linkerbeen tikt hij op het been van Griezmann. Je hoeft niet bewust een overtreding te maken, maar er is hier wel sprake van een overtreding", is zijn conclusie.
En wat gebeurt er dan daarna in het hok met de meekijkers? Nijhuis legt het uit. "De videoref moet een mening hebben over de situatie. Hij vindt het een strafschop, anders roept hij de scheidsrechter niet. Hij is overtuigd van zijn mening en meldt dat, maar de scheidsrechter in het veld blijft uiteindelijk de eindverantwoordelijke. Hij krijgt advies. Ik denk wel dat het vaak gevolgd wordt."