Ouders, leraren en hulpverleners: 'Doe snel iets aan mislukt passend onderwijs'
Minder rigide regels, kleinere klassen, meer professionele ondersteuning binnen de school, minder onderwijs-managers en bestuurders en duidelijke richtlijnen voor ouders.
Het zijn enkele voorbeelden van oplossingen die zo'n honderd ouders, leerkrachten en andere betrokkene hebben gemaild, naar aanleiding van het bericht dat een groot deel van de Tweede Kamer ontevreden is over de hulp aan leerlingen met psychische of lichamelijke problemen.
Hoop
De coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en oppositiepartijen SP, PVV, GroenLinks en PvdA hebben bij de NOS hun zorgen geuit over de toenemende werkdruk onder leraren, de groeiende bureaucratie en ouders die niet weten waar ze de juiste hulp kunnen krijgen. De mensen die een mail stuurden hopen dat de politiek het systeem van passend onderwijs op korte termijn gaat verbeteren, zo valt op te maken uit de mails.
Bureaucratische instanties
Ouders met kinderen met uiteenlopende problemen - door adhd, hersenletsel, hoogbegaafdheid, gedragsproblemen of autisme - beschrijven hun weg langs de instanties, zoals samenwerkingsverbanden, schoolbesturen en de gemeente. "Het is vreselijk om met allerlei bureaucratische instanties te maken te hebben als het met je kind niet goed gaat," schrijft een ouder uit Almere. "Het kan zoveel anders."
Er is te weinig kennis en deskundigheid om kinderen met complexe problemen te helpen, benadrukt een ouder met een autistische dochter, die niet meer naar school gaat. De inzet van leraren wordt zeker gerespecteerd: "Een leraar kwam in zijn vrije tijd naar school om mijn kind extra hulp te geven." De weerstand zit vaker bij het schoolbestuur, de directie of het samenwerkingsverband, zo blijkt uit de reacties. Een vader schrijft: "We kregen van de directeur te horen dat passend onderwijs niks was voor 'een dorpsschooltje' zoals wij."
Een aantal ouders is zelf zorg gaan regelen, buiten de school om. "Als we het aan het samenwerkingsverband overlaten, gaat ze gegarandeerd uitvallen op school", schrijft de moeder van een chronisch zieke dochter in Leiden.
Duizenden euro's
Een kinderpsycholoog met een Remedial Teaching-praktijk betreurt het dat veel rijkere ouders hulp buiten de school kunnen betalen en duizenden euro's neerleggen voor extra begeleiding. "Scholen houden hulp af en dan betalen ouders liever voor een psycholoog, want ze willen geen tijd verliezen waarin het kind nog verder vastloopt", schrijft de Amsterdamse hulpverleenster.
Lerarenvakbond wil nieuw systeem
De lerarenvakbond PO in actie wil dat het hele systeem op de schop gaat. "Passend onderwijs is een mislukking gebleken vanaf het begin en het lerarentekort maakt het er niet beter op", zegt Jan van der Ven van de vorig jaar opgerichte vakbond, bestaande uit alleen maar leerkrachten uit het basisonderwijs.
Van der Ven constateert dat leraren het vak verlaten naar jaren "ploeteren" met kinderen met allerlei verschillende problemen en de bijkomende bureaucratische rompslomp.
De PO-Raad, de koepel voor basisscholen, herkent de problemen met bureaucratie en de werkdruk, maar zegt zich nu te bezinnen op hoe het beter kan.
Boel op stelten
Ouders en leerkrachten hebben, zo blijkt uit de reacties, niet veel vertrouwen in de samenwerkingsverbanden. "Soms komt er iemand kijken en komt dan met tips die je meestal zelf ook al had bedacht", schrijft een leraar uit Ede. "Probleem is alleen dat jij als leerkracht de hele dag alleen de boel moet regelen en iedereen moet bedienen. Soms zet een leerling met gedragsproblemen om 8.30 uur al de boel op stelten."
Een ouder uit Almere met een thuiszittende dochter met een angstfobie: "Het is een slecht idee om het geld aan besturen te geven, omdat zij nu eenmaal andere belangen hebben dan die van de kinderen".
In de mails vertellen de leerkrachten hoeveel zorgleerlingen er soms in een klas zitten en hoe ook andere kinderen daaronder kunnen lijden. "Kinderen die gewoon gemiddeld zijn, dreigen onder te sneeuwen."
De mailsschrijvers dragen tal van oplossingen aan, zoals de inzet van ondersteunend personeel, kleinere klassen, aparte afdelingen voor probleem- of hoogbegaafde leerlingen en het binnenhalen van psychologische hulp binnen de muren van de school. "Een zorgteam op school kan met de ouders en de leerling een plan opstellen", schrijft een leidinggevende op een school in Bergen op Zoom. "Er is geen sprake van overheadkosten en het in zichtbaar en transparant."
Ouders hameren ook op verschillende oplossingen, zoals deels thuis-onderwijs, een huiswerkvrije school, minder rigide regels en meer duidelijkheid. "Ouders moeten een goede richtlijn krijgen waardoor helder wordt, welke hulp te verwachten valt."
'Geen segregatie'
Terug naar het systeem van aparte scholen voor kinderen met leer-of gedragsproblemen, is ook niet de oplossing, vindt een vader. "Mijn zoon met dyslexie heeft een onderwijzer gehad die het vermogen had om 25 leerlingen individueel onderwijs te bieden. Iedereen was in beeld en kreeg les op maat. Misschien een uitzondering, maar het hielp wel in de cohesie binnen de klas. Segregatie lijdt niet tot gemeenschapszin. Daarvoor is juist participatie nodig."
In totaal kwamen de laatste weken bij de NOS honderden mails binnen over passend onderwijs. In bijna alle mails worden problemen aangekaart. Toch schetst dat niet altijd het juiste beeld, benadrukt een onderzoeker van het consortium Evaluatie Passend Onderwijs. Er zijn ook goede voorbeelden van passende zorg op school en veel ouders die wel extra begeleiding krijgen op de reguliere school, zijn daar tevreden over.
