Zo lieten de VS en Noord-Korea hun nucleaire top al voor aanvang stranden

Even leek het erop dat het echt ging gebeuren: de Verenigde Staten zouden 12 juni praten met Noord-Korea over de kernwapens van het land. Maar zojuist heeft de Amerikaanse president het zo goed als afgeblazen. Hij spreekt van een gemiste kans, "een oprecht treurig moment in de geschiedenis". Hoe heeft dit kunnen gebeuren?

Voor wie alleen kijkt naar de gebeurtenissen van vandaag, moet de actie van Trump komen als een (kleine) verrassing. Hoewel er wat gebekvecht was, ontmantelde Noord-Korea vanochtend nog een testlocatie voor nucleaire wapens, wat toch kan worden gezien als een tegemoetkoming. En er was zelfs al een speciale herdenkingsmunt geslagen in de VS.

Toch verbazen kenners zich er niet over dat de ontmoeting tussen de twee kemphanen nu van de baan is. De verschillen waren te groot, de spelers wellicht te uitgesproken. Zo lijkt de nucleaire top tussen de Verenigde Staten en Noord-Korea gestrand door een grillige politieke houding van beide kanten, die in eerste instantie de top mogelijk maakte.

Onder Trump is de min of meer sluimerende diplomatieke vijandigheid tussen Noord-Korea en de VS opgeschud. Toen er vorige zomer berichten kwamen dat Noord-Korea mogelijk een kernkop had die op langeafstandsraketten zou passen, reageerde Trump dat Kim Jong-un "vuur en furie" kon verwachten "die de wereld niet eerder heeft gezien".

Na "vuur en furie" werd Trump positiever over Kim:

Het leek er toen niet op dat de twee landen nader tot elkaar zouden komen. Maar via Zuid-Korea kwam er een uitnodiging van het communistische Noorden. Daarop reageerde Trump met eenzelfde soort impulsiviteit: 'laten we het maar doen'.

"Dat was typisch Trump", zegt Amerika-correspondent Arjen van der Horst. "Hij reageerde impulsief, zonder dat zijn medewerkers ervan op de hoogte waren en zonder plan van aanpak."

Vervolgens ontstond er wel een probleem met twee haviken in zijn kamp, de minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo en Nationaal Veiligheidsadviseur John Bolton. "Zij lieten zich voortduren keihard uit over Noord-Korea. Zij zeiden met niets anders genoegen te nemen dan totale nucleaire ontwapening van Noord-Korea."

Libië-model

En precies dat, zegt Azië-correspondent Marieke de Vries is nooit een optie geweest. "Het kernwapenarsenaal is de enige bescherming voor Noord-Korea. ontwapening kan een opening zijn voor gesprek, maar ze zullen de kernwapens nooit opgeven."

De Vries: "Angstbeeld van Noord-Korea was het 'Libië-model'. Dictator Khadafi gaf zijn kernwapenprogramma op, met de belofte dat zijn regime kon blijven, maar viel uiteindelijk toch."

Terug bij af

Uitgerekend op dit Libië-model zinspeelde Bolton ruim een week geleden. Ook vicepresident Pence zei deze week tegen rechtse tv-zender Fox dat Noord-Korea hetzelfde lot wacht als Libië.

Vanmorgen reageerde de Noord-Koreaanse staatssecretaris van Buitenlandse Zaken daarop, door te zeggen dat Pence "een politieke domoor" is en dat Noord-Korea "klaar is voor een nucleaire confrontatie".

Daarop zette Trump de top in de koelkast. Hij vindt dat Noord-Korea zich te vijandig uitlaat en legt de bal voor een nieuwe ontmoeting weer bij Kim Jong-un. En voilà, de top, die eigenlijk al weinig kans van slagen had, is van de baan. De twee leiders zijn terug bij af.