Schandaal Duitse IND breidt uit: 'justitie onderzoekt top'

• Beau Heimensen

  redacteur Buitenland

De Duitse immigratiedienst moet op de schop omdat er mogelijk is gefraudeerd bij het verstrekken van verblijfsvergunningen. De Duitse minister van Binnenlandse Zaken Seehofer sluit niet uit dat er mensen worden ontslagen. En intussen heeft justitie volgens Bild een onderzoek ingesteld naar Jutta Cordt, die de leiding heeft over de Duitse IND.

De immigratiedienst raakte vorige maand in opspraak toen bleek dat in het centrum in Bremen tussen 2013 en 2016 minstens 1200 asielzoekers een verblijfsvergunning hebben gekregen terwijl ze daar officieel geen recht op zouden hebben gehad. De identiteit van de asielzoekers zou niet goed zijn gecontroleerd. Het zou vooral gaan om jezidi's uit Irak. Inmiddels is het onderzoek uitgebreid, en worden er in Bremen 18.000 gevallen opnieuw bekeken.

Onderzocht wordt of er steekpenningen zijn aangenomen, of dat de directrice handelde uit medemenselijkheid. Tegen haar en vijf andere medewerkers loopt een gerechtelijk onderzoek vanwege corruptie en omkoping. En ook naar de betrokkenheid van de baas van het Bundesamt für Migration und Flüchtlinge zou dus een onderzoek lopen.

Afgelopen weekend werd duidelijk dat de leiding van de Duitse immigratiedienst mogelijk al veel langer op de hoogte was van de affaire in Bremen. Dat zou blijken uit interne e-mails.

Fouten erkend

De immigratiedienst zelf geeft schoorvoetend toe dat er fouten zijn gemaakt, maar ontkent dat de leiding daarvan wist. Intussen breidt het schandaal zich steeds verder uit en worden nu ook tien andere centra in Duitsland onderzocht, waar mogelijk sprake is van misstanden.

Duizenden asielaanvragen moeten opnieuw worden gecontroleerd. De minister gaat er op dit moment van uit dat de eventuele fouten bij andere centra 'alleen' het gevolg zijn van overbelasting. "Ik zeg steeds: dat schijnt zo te zijn. Maar we zijn druk bezig om dat duidelijk te krijgen", zegt Seehofer.

Commissie

De liberale FDP en de rechts-populistische partij AfD eisen dat er een onderzoekscommissie wordt ingesteld, maar daarvoor vinden ze nog geen steun bij de andere partijen. Wel wordt er door meerdere politici getwijfeld aan de houdbaarheid van de chef van de immigratiedienst. Haar positie staat onder druk. Ook minister Seehofer moet verantwoording afleggen.

Eerder probeerde hij zijn eigen aandeel nog te beperken door te zeggen dat hij slechts een paar weken in ambt was toen de misstanden aan het licht kwamen, maar daar lijkt hij nu niet meer mee weg te komen. "Seehofer is politiek verantwoordelijk. Hij kan zijn korte tijd in functie niet langer als een smoes gebruiken", zei FDP-politica Linda Teuteberg tegen de radiozender Deutschlandfunk. Seehofer kondigt de komende weken ingrijpende maatregelen bij de immigratiedienst aan.

Meer kritiek

De minister van Binnenlandse Zaken staat al langer onder druk vanwege zijn asielbeleid. Zo is er ook kritiek op de aangekondigde 'Ankerzentren'. Dat zijn vluchtelingencentra waarin asielzoekers snel kunnen worden opgevangen en waar ze direct weer uit kunnen worden gezet als blijkt dat ze geen recht hebben op asiel. De minister wil er zo'n veertig in heel Duitsland.

Het idee is dat er in zo'n vluchtelingencentrum 1500 mensen worden ondergebracht. Onder meer bij de SPD is er weerstand tegen de plannen. Gevreesd wordt voor meer geweld onder de migranten. Seehofer benadrukt dat het plan in het regeerakkoord is opgenomen en wil er ook haast mee maken. Het liefst wil hij er voor de zomer al een aantal inrichten. In ieder geval voor de herfst, want dan zijn er verkiezingen in Beieren.