Vijftig jaar na #mei68: zo hadden we het slagveld in Parijs vandaag beleefd

• Heleen D'Haens

  redacteur Buitenland

Er hing iets in de lucht in de lente van 1968. Het was de tijd van burgerlijke ongehoorzaamheid, van leuzen als Flower Power en Make Love Not War. Overal in Europa gingen jongeren de straat op, onder andere uit protest tegen de rol van Amerika in de Vietnamoorlog.

Maar in Parijs barstte de bom pas echt. "La France s'ennuie", had een journalist in maart 1968 nog in de Franse krant Le Monde geschreven: "Frankrijk verveelt zich." Maar hij zou ongelijk krijgen. Nog geen twee maanden later, precies 50 jaar geleden, begon het studentenprotest dat Frankrijk wekenlang in de ban hield, en zou uitmonden in de grootste staking in de geschiedenis.

Terwijl de jongeren in mei 1968 de straat op gingen om verandering te eisen, gebeurt dat nu op sociale media in hashtags. Hoe #mei68 er vandaag had uitgezien op je telefoon, bekijk je hier:

De zwart-witbeelden van het Parijse studentenprotest zijn inmiddels legendarisch. Brandende auto's in het centrum van de stad; jongeren die straatstenen loswrikken en barricades opwerpen om de politie tegen te houden.

Vandaag precies 50 jaar geleden, op 6 mei, veranderde de studentenwijk Quartier Latin in een slagveld. Eerder die dag waren zo'n 20.000 studenten naar de Sorbonne-universiteit getrokken, die was verzegeld door de politie. Ze eisten de heropening en de hervatting van de colleges.

Toen de politie de aanval koos, raakten zo'n 600 mensen gewond. Hetzelfde gebeurde in de nacht van 10 op 11 mei, die de geschiedenis inging als 'de Nacht van de Barricades'. Toen de politie midden in de nacht van zich afsloeg, vielen er nog eens 367 gewonden.

Algemene staking

Het harde optreden van de politie wekte bij veel Fransen sympathie op voor de studenten. De vakbonden riepen op tot een nationale staking. Met succes: op 13 mei marcheerden een miljoen boze burgers door Parijs. Fabrieken, ziekenhuizen en banken werden bezet.

De dagen daarop legden steeds meer mensen het werk neer. Ze grepen het protest van de studenten aan om zelf ook betere arbeidsvoorwaarden te eisen. Op het hoogtepunt van het protest staakten zeven tot tien miljoen mensen mee.

Verkiezingen

Maar aan het einde van de maand waren veel Fransen de stakingen zat. Hun land was ontregeld.

Die ontevredenheid voelde ook president Charles de Gaulle, die zich tot dan toe relatief op de achtergrond had gehouden. Hij willigde de eisen van de arbeiders in en gaf de Fransen het bevel weer aan de slag te gaan. Ook schreef hij een maand later verkiezingen uit.

De stakers hadden dan wel veel mensen op de been gekregen, politiek gezien waren ze geen partij voor de president. Een meerderheid van de Fransen werd bang en vreesde voor een burgeroorlog. Ze verlangden terug naar rust en regelmaat.

Zo won De Gaulle de verkiezingen. Hij bleef in het Élysée. En de studenten, de aanstokers van de grootste staking ooit in de geschiedenis, keerden terug naar de schoolbanken.