'Tientallen bedrijven te laat met jaarrekening'

Mer dan de helft van de Nederlandse niet-beursgenoteerde bedrijven is veel te laat met de opmaken en publiceren van de jaarrekening. Tientallen overtreden zelfs de wet doordat zij niet op tijd zijn. En jaar- of bestuursverslagen, met tekst en uitleg bij de cijfers en de gang van zaken in het bedrijf, zijn schaars en meestal niet ter inzage.

Dat stellen hoogleraar externe verslaggeving Ruud Vergoossen en een expert van de Autoriteit Financiële Markten vast na onderzoek van meer dan 1000 jaarstukken van grote en middelgrote ondernemingen over boekjaar 2015.

"De redenen kunnen concurrentieoverwegingen zijn om zaken zolang mogelijk onder de pet te houden, of laksheid omdat ze het nut er niet van inzien", zegt Vergoossen. Als bedrijven te laat zijn met de jaarrekening, is het voor klanten, burgers en politici lastig om te controleren hoe de ondernemingen ervoor staan. De onderzoekers noemen de uitkomsten van het onderzoek "zorgwekkend" en "maatschappelijk onaanvaardbaar".

Van de onderzochte bedrijven maakt 12 procent de jaarrekening over 2015 niet op binnen de toen geldende termijn van elf maanden na afloop van het boekjaar. Verder was 41 procent was te laat met de publicatie. Bedrijven overtreden daarmee de wet en riskeren een boete van 20.000 euro. Boetes worden echter nauwelijks opgelegd en bedragen in de meeste gevallen slechts een paar honderd euro, schampert Vergoossen.

Ontsnappingsmogelijkheden

Volgens de onderzoekers geldt voor de meeste onderzochte bedrijven dat ze niet de wet overtreden, maar maximaal gebruikmaken van de uitstelmogelijkheden in de wet. Bedrijven gebruiken allerlei vrijstellingen om informatie niet of met veel vertraging te kunnen publiceren, vaak zonder opgaaf van redenen, zeggen de onderzoekers.

Bijna twee derde van de bedrijven laat bijvoorbeeld na om het bestuursverslag te verstrekken. Daarin worden de belangrijkste cijfers uit de jaarrekening geduid, zoals de omzet, solvabiliteit, corruptie en milieurisico's. Bedrijven zijn niet verplicht het bestuursverslag bij de jaarstukken te voegen. Het verslag mag ook ter inzage gelegd worden op kantoor.

De onderzoekers pleiten ervoor dat Nederlandse bedrijven wettelijk verplicht worden het bestuursverslag bij de jaarstukken te voegen, zoals in bijna alle EU-landen het geval is. Ook willen ze dat ondernemingen verplicht worden om te motiveren waarom ze meer tijd nodig hebben om de jaarrekening op te maken.