Einde van een tijdperk: Cuba kiest opvolger Raúl Castro
Het Cubaanse parlement kiest vanaf vandaag een opvolger van de 86-jarige president Raúl Castro. Daarmee komt na bijna zestig jaar een nieuwe generatie aan de macht.
Miguel Díaz-Canel, de rechterhand van Raúl, is de enige kandidaat om Castro op te volgen. Hij zou de eerste president zijn die werd geboren ná de revolutie van 1959.
Zeker is dat Cuba na de zitting van het parlement voor het eerst in zestig jaar geregeerd zal worden door iemand anders dan een van de gebroeders Castro. Fidel stierf in 2016 en nu stapt Raúl dus op. Dat is een grote verandering in een land waar de tijd soms stil lijkt te staan. Een grote meerderheid van de Cubanen groeide op onder een van de Castro's.
We blikken terug op zestig jaar Castro's:
Achter de schermen blijft Raúl Castro voorlopig nog wel de touwtjes in handen houden. Hij blijft naar verwachting opperbevelhebber van het leger en tot 2021 secretaris-generaal van de communistische partij van Cuba, volgens de grondwet de hoogste macht van het land. Daarmee zou voor het eerst in jaren de president geen partijleider zijn.
Overal verjonging
Cuba is een éénpartijstaat waar de Nationale Vergadering, het parlement, slechts twee keer per jaar bijeenkomt in een reguliere zitting. Die duren meestal een dag of twee. De uitvoerende macht ligt bij de Consejo de Estado (Raad van State), die per decreet regeert. Het parlement keurt eigenlijk alleen de beslissingen van de Raad van State goed.
De 605 parlementsleden kiezen niet alleen een nieuwe president, ze kiezen ook de nieuwe leden van de Raad van State. Het lijkt er op dat ook daar een verjonging zal plaatsvinden.
Niemand verwacht dat de waarschijnlijke opvolger van Raúl radicale veranderingen zal doorvoeren. Miguel Díaz-Canel klom langzaam op naar de top van de partij. Hij schijnt een effectieve manager te zijn, maar misschien is zijn belangrijkste prestatie wel dat hij niet uit de gratie raakte bij Castro. De afgelopen decennia werden heel wat jonge Cubaanse politici genoemd als 'potentiële opvolgers', om vervolgens in vergetelheid te geraken.
Grijze muis of Gorbatsjov?
Díaz-Canel bleef dat lot tot nu toe bespaard door nauwelijks op te vallen. Doorgewinterde Cuba-watchers weten niet goed wat ze van hem moeten denken. Hij lijkt een voorstander te zijn van hervormingen, maar haalde ook hard uit naar dissidenten. Is hij een grijze muis en marionet van Raúl, of een soort Cubaanse Gorbatsjov?
Als Díaz-Canel inderdaad president wordt van Cuba, moet hij hoe dan ook meteen aan de bak. De hervormingen die Raúl Castro aankondigde nadat hij zijn broer Fidel opvolgde, gaan tergend langzaam. Er is onenigheid binnen het regime over het tempo van die hervormingen. Voor veel leden van de oude garde van 'revolutionaire leiders' gaan de veranderingen veel te ver.
Een van de eerste taken van de nieuwe president is dus om die knoop door te hakken en een einde te maken aan de besluiteloosheid van het regime. Aanmodderen is nauwelijks een optie, want de economische situatie is rampzalig. Ook heeft de nieuwe president te maken met een grillige buurman. Onder president Trump zijn de Verenigde Staten grotendeels teruggekomen van het toenaderingsbeleid van zijn voorganger, Barack Obama.
Het zijn grote uitdagingen voor de nieuwe president. De hoogbejaarde Raúl Castro mag dan voorlopig achter de schermen de regie in handen houden, de toekomst begint vandaag.