Macron loopt in Straatsburg tegen weerbarstige politieke realiteit aan
Het leek soms wel Macrons eigen fanclub. In het Europees Parlement werd de Franse president buitengewoon vriendelijk ontvangen. Alle grote partijen hadden lovende woorden voor hem. "We hebben lang gewacht op een Franse president zoals u", zei de leider van de christen-democraten. Maar als je politieke tegenstanders je vol lof ontvangen, kun je maar beter oppassen.
De steun is er namelijk vooral in woorden. Door gebrek aan politieke steun moest Macron zijn meest ambitieuze Europese plannen al in de ijskast zetten. Europese kieslijsten? Een eigen begroting voor de eurozone? Macron noemt het nog wel, maar eerder in een bijzin dan als zijn belangrijkste boodschap.
Koude douche
Leiders van EU-landen wacht in Straatsburg meestal een koude douche. Voor een grotendeels lege zaal mogen ze hun visie op de EU geven. De meeste parlementariërs hebben wel wat anders te doen dan een uur luisteren naar de premier van Estland of Slowakije. Maar voor de Franse president is alles anders, zeker als hij een fanatieke voorvechter is van verdere Europese samenwerking.
Dus krijgt Macron een warm applaus van een vrijwel volle zaal als hij een kwartier te laat binnenloopt. De publieke tribune zit afgeladen vol, veel medewerkers willen de Franse hoop ook wel even zien.
Gloedvol betoog
Wat volgt is een gloedvol betoog van zo'n twintig minuten voor méér EU en een prominentere rol voor het Europees Parlement. Macron wil meer militaire samenwerking, een door Brussel geheven belasting voor grote techbedrijven en een politiek debat dat niet langer landelijk maar Europees wordt gevoerd.
Voor die plannen krijgt hij de handen in het parlement zeker op elkaar. Maar als hij ze vervolgens concreter wil maken, wordt het veel moeilijker. Zo had Macron een half jaar geleden nog grootse plannen met Europese kieslijsten voor het Europees Parlement. Nederlandse aanhangers van Guy Verhofstadt zouden zo op hem kunnen stemmen, Poolse fans van Marine Le Pen ook op haar. Maar dat plan ging niet door. Het Europees Parlement ging ervoor liggen.
Nog veel belangrijker voor Macron zijn de plannen die hij heeft met de eurozone. Om een eurocrisis in de toekomst te voorkomen, wil de Franse president een eigen begroting voor de eurozone, waaraan de landen jaarlijks grote bedragen overmaken. Er moet een Europese minister van Financiën komen, vindt Macron. Maar ook die plannen vinden veel weerstand en Macron noemt ze vandaag maar kort.
Enthousiasme
Het verschil tussen de warme woorden en de gebrekkige politieke steun is te verklaren uit het enthousiasme van Macron. De partijen in Straatsburg zijn bang dat het ten koste van henzelf gaat als ze Macrons vol energie gebrachte plannen te hard afschieten. Maar tegelijk blijven ze gewoon hun eigen agenda volgen en die komt nou eenmaal niet overeen met die van Macron.
De Franse president geeft vandaag in Straatsburg een samenvatting van zijn EU-toespraak aan de Sorbonne, vorig jaar september. Waar hij er toen bijna twee uur voor nodig had, doet hij het nu in nog niet eens een half uur. De politiek gevoeligste uitspraken zijn gesneuveld, Macron herhaalt niet dat het onvermijdelijk is dat Noord-Europa Zuid-Europa financieel helpt. Het alom verwachte betoog voor Straatsburg als zetel van het Europees Parlement blijft ook uit. Macron wil geen vijanden maken.
Vurig debat
Als één van de eerste leiders ooit gaat Macron daarna echt met het parlement in debat. Dat wordt af en toe toch vurig. Vooral als het over de aanval op Syrië van afgelopen weekend gaat. Linkse Europarlementariërs demonstreren tegen die aanval met grote plakkaten op hun bureau. Macron vindt dat hypocriet. Wie tegen chemische wapens is, moet iets in Syrië doen. "Wij hebben de waarden van de internationale gemeenschap verdedigd," zegt hij met overslaande stem.
De grote vraag die boven het debat hing was: wat gaat Macron doen na de Europese verkiezingen? Hij heeft zich nog niet aangesloten bij een Europese politieke familie. Vooral de liberalen azen op zijn toezegging. Maar de Franse president liet een antwoord op die vraag vandaag nog boven de markt hangen.
