Pentagon: eenmalige reeks bombardementen op doelen in Syrië

De Verenigde Staten, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk hebben bombardementen uitgevoerd op doelen in Syrië. De Amerikaanse president Trump maakte rond 03.00 uur Nederlandse tijd op een persconferentie bekend dat er bombardementen zouden volgen.

Kort daarna kwamen er uit Syrië berichten over explosies. Rusland heeft woedend gereageerd.

Aanleiding voor het besluit was de aanval van vorig weekend in de Syrische stad Douma, zei Trump. Volgens de Amerikanen was dat een gifgasaanval waar de Syrische president Assad achter zat. Tientallen mensen zouden zijn omgekomen.

"Dit was niet het werk van een man, maar van een monster", doelde Trump op Assad. "In 2013 beloofde president Poetin een einde te maken aan chemische wapens in Syrië. De aanval van Assad en de tegenaanval van vandaag zijn een direct resultaat van het falen van Poetin."

Damascus en Homs

Een uur later gaf het Pentagon op een nieuwe persconferentie meer informatie over de aanvallen, die toen al voorbij waren. Volgens het ministerie van Defensie was het een "eenmalige" reeks bombardementen, om "een stevige boodschap" aan Assad te geven.

Het eerste doel was een wetenschappelijk onderzoekscentrum in de buurt van Damascus, zei generaal Dunford. Het tweede doel was een wapenopslag ten westen van Homs, waar volgens hem onder meer het gifgas sarin bewaard werd. In de buurt daarvan lag het derde doel, een opslag- en commandocentrum.

Dunford zei dat de doelen zo waren uitgekozen dat de kans op burgerslachtoffers zo klein mogelijk was. Volgens hem zijn de Russen niet vooraf ingelicht over de bombardementen, maar dat werd later weersproken door de Franse minister van Defensie Parly.

In totaal zijn volgens de coalitie meer dan 100 raketten ingezet. Volgens berichten uit Syrië was de aanval binnen een halfuur voorbij.

De Franse en Britse inbreng bestond uit de inzet van gevechtsvliegtuigen en marineschepen. Bij de Britten ging het om vier Tornado-toestellen die opstegen vanaf een basis op Cyprus. De Fransen gebruikten fregatten in de Middellandse Zee en jachtvliegtuigen die vanuit Frankrijk vertrokken. De Amerikaanse raketten kwamen vanaf marineschepen en B1-bommenwerpers.

Luchtafweer met Buk-raketten

De Syrische staatstelevisie meldt dat de luchtafweer in actie is gekomen. Er zouden dertien kruisraketten zijn neergehaald ten zuiden van Damascus. De Amerikaanse generaal Dunford bevestigde dat de Syriërs afweerraketten hebben afgevuurd.

Volgens defensiebronnen in Moskou heeft Syrië hiervoor wapensystemen van Russische makelij ingezet, waaronder Buk-raketten. Geclaimd wordt dat 71 van de 103 westerse projectielen zijn onderschept.

Uit Syrië zijn nog geen berichten gekomen over slachtoffers. Volgens een woordvoerder van een pro-Assad-militie waren alle gebombardeerde locaties al dagen geleden ontruimd, en is er alleen materiële schade.

Massamoord

Trump verwees in zijn toespraak naar Iran en Rusland, bondgenoten van het Syrische regime. "Welk land wil worden geassocieerd met de massamoord op onschuldige mannen, vrouwen en kinderen?" vroeg hij retorisch.

"Hopelijk kunnen we ooit nog door een deur met Rusland, of misschien zelfs met Iran. Of misschien wel nooit meer", sprak Trump. "Voor vanavond vraag ik alle Amerikanen om te bidden voor onze soldaten en die van onze bondgenoten."

Het is de tweede keer dat Trump opdracht geeft tot een aanval op Syrië. Hij liet vorig jaar al een vergeldingsaanval uitvoeren vanwege het gebruik van chemische wapens door het regime van Assad. Toen liet Trump 59 raketten afvuren op een Syrische luchtmachtbasis in de provincie Homs, die was gebruikt bij de zenuwgasaanval waarbij tientallen mensen stierven.

Russische reactie

De Russische ambassadeur in de Verenigde Staten, Anatoly Antonov, heeft in een reactie verklaard dat de Amerikanen president Poetin "op onacceptabele wijze" hebben beledigd, door de Russische president aan te spreken op de Syrische chemische wapens. De aanval kan volgens hem niet zonder gevolgen blijven.

Volgens hem heeft de VS het recht niet om andere landen te beschuldigen.

Volgens het Russische ministerie van Defensie is Russisch afweergeschut in Syrië niet in actie gekomen vannacht. Geen van de raketten die zijn afgevuurd, zouden in zones zijn neergekomen die door de Russen worden bewaakt.

De Amerikanen stellen dat het om een eenmalige vergeldingsaanval gaat. Maar zowel Trump als de Fransen houden de deur open voor een vervolg. "Onze strijdkrachten staan klaar om opnieuw in actie te komen", liet een woordvoerder van het Elysée weten.

Ankara, Berlijn en Den Haag

Vanuit Turkije is met instemming gereageerd op de actie. "We zien de operatie tegen de Syrische regering die is uitgevoerd door de VS, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk als proportioneel", liet een zegsman van het ministerie van Buitenlandse Zaken weten aan persbureau Reuters.

Steun kwam er ook uit Berlijn. Bondskanselier Merkel noemt de actie "noodzakelijk en proportioneel", als een waarschuwing voor het Syrische regime om chemische wapens niet nog eens in te zetten.

In Nederland gaf premier Rutte een schriftelijke verklaring met dezelfde strekking. "Het kabinet acht het waarschijnlijk dat er gifgas is gebruikt en dat het Syrische regime hier achter zit. De internationale gemeenschap kan dit niet accepteren", aldus de premier.