Zeilster Bes over fatale etappe Ocean Race: je wilt hem niet achterlaten

Ze stonden samen op het dek van de Sun Hung Kai/Scallywag toen het misging op 26 maart. Zeezeilster Annemieke Bes was op de Zuidelijke Oceaan in zwaar weer met haar buddy John Fisher bezig met de zeilen, toen de Brit zijn lijn losmaakte om een zeil te pakken, naar voren liep en het zeiljacht omsloeg.

"Ik hoorde Ben Piggott roepen: man overboord. Ik draaide me om en zag Ben nog proberen hem te pakken. Hij draaide weg het water in."

Bes is even in Nederland om bij te komen van de heftige zevende etappe van de Volvo Ocean Race. Ze wilde even bij haar naasten zijn om de onuitwisbare indrukken van de etappe tussen Auckland en het Braziliaanse Itajaí een plaats te geven.

Op het strand bij Bloemendaal vertelt ze bij de NOS voor het eerst haar verhaal over de dramatische tocht, waarbij Fisher overboord sloeg en verdronk. De bemanning slaagde er niet meer in zijn lichaam terug te vinden

Angstaanjagend

De zevende en langste etappe (7.600 zeemijl, ruim 14.000 kilometer) van de Volvo Ocean Race is te vergelijken met een koninginnenrit in een zware wielerronde. De deelnemende jachten passeren op weg naar Brazilië het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika, de beruchte Kaap Hoorn. Het weer is angstaanjagend; huizenhoge golven, stormachtig, nat en koud.

De plek waar twee oceanen botsen is gevreesd bij zeilers, maar vormt tegelijkertijd ook een enorme uitdaging. De Sun Hung Kai/Scallywag wordt al dagen geteisterd door heel zwaar weer als het misgaat.

"Het was nog schemerig toen het gebeurde. Er was geen paniek, maar wel zorgen. Ik wist bij de call direct dat het foute boel was", kijkt Bes terug.

"Je weet dat je ondersteboven ligt en er niet snel bij kunt komen. Dat zorgt ervoor dat je koel blijft. Je denkt: we moeten zo snel mogelijk de chaos weer op orde krijgen, zodat we naar hem toe kunnen."

Zoektocht van zeven uur

De plek waar Fisher overboord slaat, is gemarkeerd met bakens en boeien. Zeven uur zoekt de bemanning van schipper David Witt naar Fisher. "Je weet dat het water waanzinnig koud is. De golven zijn huizenhoog, er trekken buien over. Het is niet makkelijk iemand te vinden. De tijd tikt door", zegt ze zoekend naar de juiste woorden.

Uiteindelijk moet er een besluit vallen. "Je wilt zo graag dat je hem vindt. Je blijft zoeken. Ik was het besef van tijd compleet kwijt. Als het aan ons had gelegen, waren we nu nog aan het zoeken geweest", kijkt Bes terug op de onzekere uren.

Laatste dat je wilt: hem achterlaten

"Op een gegeven moment zeggen de schipper en de navigator: hij kan niet meer in leven zijn. Dan weet je dat je aan het zoeken bent naar een lichaam in plaats van naar een levend persoon. En dan komt het moment dat je alle zoekpatronen hebt gedaan en dat er een knoop doorgehakt moet worden. Dat is heftig voor een schipper. Onwerkelijk. Het is het laatste dat je wilt: hem achterlaten."

Bes was zich goed bewust van de gevaren bij haar debuut in de Volvo Ocean Race. In 2014 had ze al een poging gedaan lid te worden van een bemanning, maar viel ze op het laatste moment af. Ze wist dat wat haar buddy nu is overkomen, kon gebeuren.

Allerliefste wat ik wilde doen

"Ja, je weet vooraf wat de gevaren zijn. Daar ben je je goed bewust van. Ik heb mijn familie en vrienden aangegeven dat in geval mij iets zou overkomen, ik dan wel heb gedaan wat ik het allerliefste wilde doen. Ik heb ze gezegd dat ze zich niet teveel zorgen moesten maken. Fish, zoals ik Fisher noemde, stond er ook zo in. Dat maakt het verwerkingsproces ook makkelijker", probeert Bes haar passie uit te leggen.

Maandag vertrekt ze weer richting Brazilië om met de Sun Hung Kai/Scallywag de Volvo Ocean Race te vervolgen. Een besluit dat de bemanning twee dagen na het incident, op weg naar Chili voor een veilige haven, nam.

Natuurlijk zit Annemieke Bes nog vol vragen. De antwoorden zijn niet altijd makkelijk te vinden. Verdriet, een lach, een traan, een mooie anekdote: alles kwam op weg naar de haven in Chili voorbij. "Heel langzaam merk je dat je het ook weer over andere dingen kunt hebben. Over de toekomst bijvoorbeeld."

Doorgaan

Twee dagen na het incident neemt de bemanning een besluit: ze willen doorgaan met de Volvo Ocean Race. De eigenaar van het jacht en de sponsoren kunnen zich vinden in de beslissing.

"Stoppen is een keer door mijn hoofd gegaan, maar het was heel snel duidelijk hoe iedereen erin stond. We willen dit afmaken. Zoals 'Fish' ons voorhield: besef hoe bevoorrecht we zijn om deze race te mogen doen. Hoe gaaf is dit om mee te maken. Ik ben nog aan het verwerken. Dit zal me mijn leven lang bijblijven. Ik denk elke dag aan 'Fish', maar ik denk dat het goed is om verder te gaan."