'Menselijk schild' om oud-president Brazilië te beschermen
Honderden aanhangers van de Braziliaanse oud-president Lula da Silva hebben zich verzameld rond het hoofdkwartier van de metaalwerkersvakbond in São Bernardo do Campo, een voorstad van São Paulo. Daar heeft hun held zich verschanst. Lula heeft zich niet voor 17.00 uur lokale tijd (22.00 uur in Nederland) vrijwillig gemeld bij de politie, zoals de rechter hem had verzocht.
Rechter Sérgio Moro heeft aangekondigd een arrestatiebevel uit te vaardigen als de oud-president zich niet zou melden. Een naaste adviseur van de linkse leider zegt dat Lula's aanhangers een "menselijk schild" zullen vormen bij een eventuele arrestatiepoging.
Ook in andere delen van Brazilië zijn aanhangers van de veroordeelde oud-president de straat opgegaan. Op verschillende plaatsen zijn wegen geblokkeerd. Tot nu verlopen die acties overwegend vreedzaam. Maar de spanning in het vijfde land ter wereld is om te snijden.
Tegenstanders zien de oud-president en zijn Arbeiderspartij (PT) als hoofdverantwoordelijken voor de grootschalige corruptie van de afgelopen jaren. Sinds 2014 voert justitie een felle strijd tegen corruptie: tientallen politici werden al beschuldigd in een van de onderzoeken van 'Operatie Wasstraat' onder leiding van onderzoeksrechter Moro.
Veel linkse Brazilianen beschuldigen Moro van partijdigheid en vinden niet dat Lula een eerlijk proces heeft gehad. Hij werd ervan beschuldigd een appartement te hebben gekregen van een groot bouwbedrijf, in ruil voor opdrachten bij staatoliebedrijf Petrobras.
Lula werd, ook in hoger beroep, veroordeeld. Hij kreeg ruim twaalf jaar gevangenisstraf. Hoewel er nog verschillende mogelijkheden zijn om door te procederen, besloot het Hooggerechtshof eerder deze week dat de oud-president het gevang in moet.
Zwarte lijst
Dat heeft grote gevolgen voor de presidentsverkiezingen in oktober. In alle peilingen is Lula favoriet. Officieel komen veroordeelde politici op een zwarte lijst terecht en kunnen ze jarenlang niet meedoen aan verkiezingen. Maar dat proces is amper in gang gezet. In augustus moeten de partijen hun kandidatenlijsten registreren en pas in september worden die al dan niet goedgekeurd. Als Lula inderdaad niet mee mag doen, kan hij ook nog in beroep.
Waarschijnlijk wordt dus pas rond de eerste ronde van de verkiezingen duidelijk of de grootste kanshebber mee mag doen. Hoe dan ook: vanuit de gevangenis is het lastig campagne voeren.
