Scheuren in Kenia: breekt de Hoorn van Afrika van Afrika af?

• Stella Vrijmoed

Het ziet er indrukwekkend uit: een enorme gapende scheur in de grond bij Mai-Mahiu in Kenia. De scheur is kilometers lang en heeft huizen en wegen beschadigd.

Maar hoe is de gigantische scheur die je hieronder ziet ontstaan? In deze video leggen we het in een minuut uit:

De meest gehoorde theorie: er breekt een stuk van Afrika af. De scheur is gevormd in de Rift Valley, een gebied waar twee aardplaten langzaam uit elkaar bewegen. Dat is een proces waar miljoenen jaren overheen gaan, maar het ontstaan van de scheur, kan er wel een gevolg van zijn, zeggen sommige geologen.

"We leven hier op een zwak gedeelte van de aardkorst", zegt geoloog Peter Adwok Nyaba. Hij komt uit Zuid-Sudan en is bekend met het gebied in Kenia. "De Rift Valley is een gebied met veel scheuren, vulkanen en meren. Die zijn ontstaan doordat twee aardplaten uit elkaar bewegen. We zien nu een kleine breuk, maar wel een die waarschijnlijk 70 kilometer diep is. Die is blootgelegd doordat de regen de grond aan de oppervlakte heeft weggespoeld."

Andere geologen denken niet dat de aardplaten zo van invloed zijn, maar zien inderdaad de regen als voornaamste oorzaak: "Het is eerder een instorting van de grond door water dat ondergronds stroomt", zegt de Nederlandse geoloog Bernd Andeweg. En inderdaad: Kenia heeft een periode van flinke regenval achter de rug. De regen kan de grond, die deels uit vulkanische as bestaat, hebben weggespoeld.

Andeweg ziet de breuklijnen van de scheur als het bewijs voor zijn theorie. "De scheur is heel kronkelig, als een rivier. Een breuk door platen die uit elkaar zouden zijn bewogen, zou rechter zijn." De twee helften zouden dan in elkaar passen als puzzelstukken. En het belangrijkste: "Bij een aardverschuiving, hoort een beving", zegt Andeweg. En die is niet gevoeld.

Feit blijft dat de vorming van de scheur een oude discussie weer heeft doen oplaaien: maakt de Hoorn van Afrika zich langzaam los van de rest van Afrika? Ja, dat zou kunnen. Maar dat duurt dan nog wel miljoenen jaren.