Vaker operaties overdoen? Ziekenhuis krijgt minder betaald
Zorgverzekeraar Menzis heeft met tien ziekenhuizen en de Nederlandse Hart Registratie afspraken gemaakt over een nieuwe manier van betalen voor dotterbehandelingen en bypassoperaties. Tot dit jaar kreeg een ziekenhuis voor elke mislukte operatie die opnieuw moest worden uitgevoerd een tweede keer betaald. Dat verandert dit jaar.
Ziekenhuizen die beter presteren dan verwacht mag worden, krijgen meer betaald. Andersom krijgen ziekenhuizen die minder goede resultaten halen dan gemiddeld, ook minder betaald.
Op grond van gegevens van alle Nederlandse ziekenhuizen is vastgesteld hoe vaak dotterbehandelingen en bypassoperaties gemiddeld mislukken. Dat kan zijn door complicaties, doordat de patiënt overlijdt of doordat de ingreep opnieuw uitgevoerd moet worden.
Standaard
"Maar als een ziekenhuis door meer heroperaties het sterftecijfer bij deze behandeling omlaag weet te brengen, dan wordt dat ook meegewogen", zegt Dennis van Veghel, directeur van de Nederlandse Hart Registratie en een van de initiatiefnemers van de nieuwe aanpak,
Van elke honderd patiënten die in de Nederlandse ziekenhuizen gedotterd worden, moeten er zo'n zeven binnen een jaar opnieuw behandeld worden. Bij bypassoperaties zijn dat er drie op de honderd.
Die gemiddelde aantallen operaties die niet in een keer lukken, worden een belangrijk onderdeel van de standaard waaraan ziekenhuizen moeten voldoen. Als het lukt om het percentage operaties dat over moet met een procentpunt terug te brengen, levert dat een besparing op van zo'n vier miljoen euro. Ook de kosten van de nazorg dalen dan.
Extra
Menzis betaalt de tien ziekenhuizen op basis van de vastgestelde standaard. Voor elke honderd dotterbehandelingen worden dus zeven extra ingrepen ingecalculeerd en vergoed, voor bypassoperaties drie. Moeten ziekenhuizen meer heroperaties doen dan waarin de standaard voorziet, dan moeten ze die uit eigen zak betalen. Doen ze er minder, dan verdienen ze extra. De nieuwe afspraken gelden voor drie jaar.
"Met deze aanpak zetten we de uitkomst van operaties voor patiënten centraal", zegt een woordvoerder van Menzis. "Wij zijn hier dit jaar ook mee begonnen voor de behandeling van heup- en knieartrose en staaroperaties."
Het vervangen van heupen en knieën kost jaarlijks ongeveer een half miljard euro. Omdat daarbij relatief weinig complicaties optreden, is er minder kwaliteitswinst mogelijk en is dus ook de besparing geringer. Die ligt maximaal rond de zeven of acht miljoen euro.
Nastaar
Bij dertig procent van de 175.000 staaroperaties die jaarlijks uitgevoerd worden, treedt nastaar op en is een nieuwe behandeling nodig. Er zijn grote verschillen tussen ziekenhuizen in het aantal gevallen van nastaar. Als het aantal nastaarbehandelingen teruggedrongen wordt tot twintig procent, dan levert dat een besparing op van vijf miljoen euro. Staaroperaties kosten jaarlijks 175 miljoen euro.
Voor knie- en heupvervanging en staaroperaties zijn met dertig ziekenhuizen contracten afgesloten die drie jaar lopen. In totaal ondergaan ongeveer tienduizend patiënten in de betrokken ziekenhuizen zo'n behandeling. Het aantal heropnames, complicaties en heroperaties zijn bijvoorbeeld een maat voor kwaliteit.
Hoge ziektelast
Over de resultaten van de nieuwe manier van contracteren is nog niets te zeggen. "Maar voor we hieraan begonnen, hebben we wel geconstateerd dat ziekenhuizen die betere kwaliteit leveren minder kosten maken. Dat is zowel goed voor de patiënt, die betere zorg krijgt, als voor de zorguitgaven."
Volgend jaar wil Menzis met ziekenhuizen tot een vergelijkbare aanpak komen voor reuma, borstkanker en de laatste fase van chronisch nierfalen. Nederland telt bijna 350.000 reumatoïde-artritispatiënten. Elk jaar krijgen 17.500 vrouwen de diagnose borstkanker en ruim 6500 patiënten zijn afhankelijk van nierdialyse.
De drie aandoeningen hebben een hoge ziektelast voor patiënten en de behandelingen kosten samen jaarlijks bijna twee miljard euro.