Ziekenhuizen melden 447 dodelijke calamiteiten

Ziekenhuizen hebben in bijna twee jaar tijd 447 calamiteiten gemeld, waarbij iemand is overleden. Dat blijkt uit cijfers die het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport bekend heeft gemaakt na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (WOB) door RTL Nieuws.

De cijfers hebben betrekking op de periode januari 2016 tot en met oktober 2017. In die periode kwamen in totaal bijna tweeduizend meldingen binnen. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd stelde in 60 procent van de meldingen vast dat het daadwerkelijk om een calamiteit ging.

'Goed teken'

Dat betekent concreet dat het in 2016 in 733 gevallen onverwachts ernstig misging bij een medische handeling in het ziekenhuis, in 2017 was dat tot en met oktober 430 keer. Meestal ging het om patiënten tussen de 18 en de 65 jaar, maar er zijn ook 26 calamiteiten gemeld waarbij het om baby's ging.

De Inspectie ziet veel meldingen als een goed teken. "Wij dringen erop aan dat ziekenhuizen calamiteiten melden, zodat er van fouten geleerd kan worden", zegt een woordvoerder.

Dat meer ziekenhuizen melden, betekent dus niet dat er daadwerkelijk meer calamiteiten zijn in ziekenhuizen. Er is namelijk niet bekend hoeveel ziekenhuizen niet meldden. Daarvoor is aanvullend onderzoek nodig.

Opmerkelijk is dat er ruim honderd gevallen op de lijst staan die pas een jaar na de gebeurtenis zijn gemeld. In 23 gevallen is de calamiteit zelfs langer dan 1000 dagen geleden. Waarom die calamiteiten pas zo lang na het voorval zijn gemeld, kan volgens de inspectie verschillende redenen hebben.

"Ziekenhuizen kunnen om verschillende redenen oude dossiers onderzoeken. Daar kunnen oude, ongemelde mogelijke calamiteiten uit blijken. In sommige gevallen gaat het om dossieronderzoek naar oude patiëntengroepen of gegevens in verband van wetenschappelijk onderzoek."

Te veel

De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) bestempelt in een reactie op de cijfers elke calamiteit als "één te veel". De NVZ heeft onderzoeksinstituut Nivel opdracht gegeven om te onderzoeken in welke mate ziekenhuizen van elkaars calamiteiten kunnen leren.

Schade en sterfte die is aangemerkt als 'potentieel vermijdbaar', is de laatste jaren flink teruggebracht. Wel bleek eind vorig jaar dat die daling vooralsnog niet verder doorzette. In een eerder rapport gaf het Nivel aan dat er op het gebied van antistolling, medicatie en darmoperaties via laparoscopie nog te veel onnodige risico's zijn.