Exitpoll: GL grootste in Amsterdam en Utrecht; D66, PvdA en SP verliezen
GroenLinks is volgens de exitpoll van Ipsos de grootste partij in Amsterdam en Utrecht geworden. Vooral in Amsterdam, waar GroenLinks stijgt van 6 naar 11 zetels, wint de partij fors.
D66, de SP en de PvdA zijn in de zes steden waar Ipsos een exitpoll gehouden heeft de grote verliezers. De VVD handhaaft zich, terwijl het CDA licht verliest, en Denk en de PVV nieuw in verschillende gemeenteraden komen.
D66 blijft wel de tweede partij in Amsterdam en Utrecht, waar het tot vandaag de grootste was. In Amsterdam en Utrecht hebben GroenLinks en D66 samen 20 respectievelijk 21 van de 45 zetels.
De exitpolls zijn zeker niet representatief voor heel Nederland. GroenLinks en D66 zijn in Amsterdam en Utrecht uitzonderlijk groot. In de loop van de avond zal waarschijnlijk blijken dat de lokale partijen opnieuw de meeste stemmen hebben gekregen. Een vraag is of het CDA van de landelijke partijen de meeste gemeenteraadszetels houdt, of wordt gepasseerd door de VVD.
Denk en de PVV
Denk doet het goed in de gemeenten waar de partij voor het eerst meedoet. In Rotterdam krijgt Denk 4 zetels, in Amsterdam en Utrecht 3 en in Enschede 2. In Rotterdam houdt Nida zijn 2 zetels.
De PVV doet het goed in Emmen met 4 zetels en in Enschede met 3 zetels. In Rotterdam en Utrecht komt de partij van Wilders met 2 zetels voor het eerst in de gemeenteraad.
In Amsterdam debuteert Forum voor Democratie in de raad, met 2 zetels. De hoofdstad is de enige gemeente waar de partij van Baudet meedeed.
Opvallend in Amsterdam is ook de uitslag voor de Partij voor de Dieren, die hier van 1 naar 3 gaat.
Weer klappen PvdA
De PvdA, die in 2014 dramatisch verloor, krijgt opnieuw rake klappen. In Amsterdam wordt de PvdA gehalveerd, van 10 naar 5. In Rotterdam gaat de PvdA van 8 naar 5, in Utrecht van 5 naar 2, in Enschede van 5 naar 3, in Weert van 3 naar 1. Opvallende uitzondering is Emmen, waar de PvdA zijn 6 zetels houdt.
De SP verliest overal fors. In Amsterdam gaan de socialisten van 6 naar 3, in Rotterdam van 5 naar 2. Ook in Utrecht (van 4 naar 2) en Enschede (van 5 naar 3) levert de SP in.
Versnippering
Door de versnippering wordt het lastig een college in Rotterdam te vormen. Daarvoor zijn minimaal vier partijen nodig, terwijl bovendien D66 niet meer met Leefbaar Rotterdam wil besturen, omdat deze partij zich heeft verbonden met Forum voor Democratie.
Rotterdam wordt nu nog geregeerd door een college van Leefbaar Rotterdam, D66 en het CDA. In Amsterdam en Utrecht en kunnen GroenLinks en D66 samen met een derde partij regeren.
Op basis van de exitpolls komen in Rotterdam en Utrecht dertien partijen in de raad. In Amsterdam, Enschede en Emmen worden dit er elf en in Weert acht.
De opkomst lijkt net iets hoger dan vier jaar terug. Volgens de exitpoll komt hij uit op 46,7 procent, in 2014 was dat 45,1 procent.
Ipsos heeft in opdracht van de NOS in zes gemeenten exitpolls gehouden.