Vietnam herdenkt My Lai-bloedbad, zwarte bladzijde in geschiedenis VS
In Vietnam hebben ruim duizend mensen het My Lai-bloedbad herdacht, een van de zwartste bladzijden in de moderne militaire geschiedenis van de VS. Het is vandaag precies 50 jaar geleden dat Amerikaanse militairen tijdens een missie 504 ongewapende burgers vermoordden.
De herdenkingsceremonie op de plek van de grootste Amerikaanse oorlogsmisdaad tijdens de Vietnamoorlog, werd bijgewoond door overlevenden, nabestaanden en zo'n zestig Amerikaanse veteranen en activisten.
Op 16 maart 1968 werden leden van Charlie Company op pad gestuurd, op zoek naar de Vietcong. Ze stuitten echter niet op enige vorm van tegenstand. In plaats daarvan doodden de Amerikaanse militairen in My Lai en omliggende dorpjes honderden ongewapende burgers, vooral vrouwen, kinderen en mannen op leeftijd. De slachting duurt zo'n 3,5 uur.
NPO Nieuws maakte deze terugblik van ruim vier minuten op de gebeurtenissen in My Lai:
Nabestaanden van het bloedbad herinneren zich de bewuste dag nog goed. Vooral de angst voor een nieuwe Amerikaanse aanval, terwijl ze probeerden hun doden te begraven. De gebeurtenissen in My Lai in het revolutiejaar 1968 waren in de VS het omslagpunt in de publieke opinie wat betreft de Vietnam-oorlog. De protesten tegen de oorlog werden na de gebeurtenissen nog luider dan ze al waren.
Klokkenluiders
De oorlogsmisdaad kwam aan het licht door een aantal klokkenluiders. Een van hen was helikopterpiloot Hugh Thompson die bij de missie betrokken was. "Ze gingen erin met bloed in hun ogen en schoten alles neer wat bewoog", zei hij over zijn landgenoten. Thompson en zijn twee bemanningsleden zijn voor zover bekend de enige Amerikaanse militairen die geprobeerd hebben het moorden te stoppen. Met gevaar dat ze door hun eigen collega's zouden worden neergeschoten, evacueerden ze Vietnamese burgers.
In het onderzoek naar het My Lai-bloedbad dat het Amerikaanse leger later instelde, getuigden militairen dat het moorden snel begon. Een oudere man werd met een bajonet doodgestoken, een andere man werd in een put gegooid, gevolgd door een handgranaat. Vrouwen en meisjes werden het slachtoffer van groepsverkrachtingen. Sommigen overleefden het bloedbad omdat ze, al dan niet gewond of bewusteloos, onder de lijken van hun vermoorde familieleden lagen.
De leidinggevende van het peloton, luitenant William Calley, verdedigde zich begin jaren 70 voor de krijgsraad door te zeggen dat hij slechts bevelen opvolgde. Hij kreeg levenslang voor de moord op 22 mensen, maar president Nixon gaf na drie dagen opdracht om hem vrij te laten. Calley was de enige die werd veroordeeld.
Kijk hier naar getuigenissen van militairen over het bloedbad in My Lai:
'Verleden achter ons laten'
De dienst in Vietnam werd vandaag relatief klein gehouden, wat een gevolg is van de verbeterende betrekkingen tussen de twee voormalige vijanden. Zo legde vorige week voor het eerst sinds het einde van de oorlog in 1975, een Amerikaans vliegdekschip aan in een Vietnamese haven, in Danang.
Provincieambtenaar Dang Ngoc Dung zei tijdens de ceremonie dat My Lai een typisch voorbeeld is van "gruwelijke misdaden, begaan door agressieve en vijandelijke troepen". De Amerikaanse veteranen en de activisten die bij de ceremonie aanwezig waren, zeiden dat ze een brief voorbereidden. Daarin willen ze hun excuses maken voor de gebeurtenissen. Volgens Dang Ngoc Dung wil Vietnam het verleden achter zich laten en vriendschap sluiten met andere landen voor een betere toekomst.
Vietnam ligt, samen met een aantal andere landen, overhoop met China over de Zuid-Chinese Zee. China claimt het hele gebied, andere landen claimen eilanden en delen van de zee. Die worden gesteund door de Amerikanen die regelmatig patrouilles uitvoeren in het gebied. Ze willen zeker stellen dat hun schepen daar kunnen blijven varen. De Zuid-Chinese zee is een van de belangrijkste handelsroutes ter wereld.
