Peilingwijzer: voorsprong VVD op de rest groeit

Een jaar na de Tweede Kamerverkiezingen is de VVD in de landelijke Peilingwijzer nog altijd veruit de grootste partij. De laatste maanden is de voorsprong op de nummers 2 en 3 zelfs nog wat verder gegroeid, doordat de PVV en D66 iets zijn weggezakt. Zij vormen met het CDA, GroenLinks en de SP een groep van vijf partijen die ruwweg half zo groot als de VVD zijn.

Het landelijke beeld van de Peilingwijzer zegt weinig over de gemeenteraadsverkiezingen, vooral omdat daarbij lokale partijen meedoen, die in 2014 samen 28 procent van de stemmen kregen. Bovendien doen landelijke partijen lang niet overal mee. Zo heeft de PVV in maar dertig gemeenten kandidaten en doet Forum voor Democratie alleen in Amsterdam mee, terwijl het zich in Rotterdam heeft verbonden met Leefbaar Rotterdam.

Gebruikelijk

In de Peilingwijzer staat de VVD op 26 tot 30 zetels. Dat is minder dan het huidige zeteltal in de Tweede Kamer (33), maar veel meer dan de andere partijen.

De PVV, met 20 zetels in de Tweede Kamer de tweede partij, is de laatste drie maanden in de Peilingwijzer nog wat verder weggezakt. De partij van Wilders staat op 13 tot 17 zetels, ruim 2 zetels minder dan drie maanden geleden.

Tom Louwerse, de maker van de Peilingwijzer, zegt dat het beeld ten opzichte van de landelijke verkiezingen van een jaar geleden niet dramatisch is gewijzigd. Dat regeringspartijen in het eerste jaar na de verkiezingen verliezen, is gebruikelijk. De VVD heeft echter zijn meeste kiezers weten vast te houden. Opvallend is hooguit de terugval van oppositiepartij PVV, die verband houdt met de opkomst van Forum voor Democratie als concurrent op rechts.

Marijnissen

D66 verliest iets meer dan een zetel ten opzichte van drie maanden geleden en staat op 14 tot 16. In de Kamer heeft de partij 19 zetels.

Ook de SP en GroenLinks staan op 14 tot 16. Daarmee doen beide partijen het iets beter dan drie maanden geleden en staan ze ook boven hun huidige zeteltal in de Tweede Kamer. Volgens Louwerse werd het herstel van de SP al ingezet voor de benoeming van Lillian Marijnissen tot partijleider, en heeft het zich daarna doorgezet.

Het CDA staat op 13 tot 15, Forum voor Democratie op 11 tot 15. Dat is veel meer dan het huidige zeteltal van 2, maar het is al langer duidelijk dat de opmars van de partij van Thierry Baudet in de peilingen stokt.

De PvdA is in drie maanden weer twee zetels weggezakt en doet het met 9 tot 11 zetels nauwelijks beter dan bij de landelijke verkiezingen van een jaar geleden, toen de partij drastisch zakte van 38 naar 9 zetels.

De ChristenUnie is de enige regeringspartij die op winst staat. Met 6 tot 8 zetels staat de partij een zetel boven de verkiezingsuitslag van vorig jaar en ook iets hoger dan drie maanden geleden.

Daarachter volgen nu de Partij voor de Dieren en 50Plus met beide 5 tot 7 en Denk en de SGP met beide 2 tot 4.