Veel vragen na schimmige aanstelling EU-ambtenaar, maar geen antwoorden
Iedere Europese commissaris krijgt bij vertrek vijf jaar lang een chique wachtgeldregeling, een kantoor in Brussel, een auto met chauffeur en twee assistenten. Dat is de belofte van de nieuwe secretaris-generaal van de Europese Commissie Martin Selmayr, meldt de Franse krant Libération.
Selmayr heeft die toezegging volgens de krant gedaan om zich te verzekeren van zijn benoeming. Als secretaris-generaal is hij nu de hoogste ambtenaar binnen de Europese Commissie, het dagelijkse bestuur van de Europese Unie. Hij heeft de leiding over 30.000 medewerkers en hoeft alleen verantwoording af te leggen aan voorzitter Jean-Claude Juncker.
Vermoeden van vriendjespolitiek
Maar waarom uitgerekend de 47-jarige Selmayr deze functie heeft gekregen, is journalisten in Brussel niet duidelijk. De hele procedure leidt tot gefronste wenkbrauwen. De ophef rond Selmayrs benoeming duurt al weken en laaide vandaag opnieuw op in de Europese perszaal in Brussel. Journalisten vermoeden dat er sprake is van vriendjespolitiek. De Europese voorlichters zijn de vragen moe en beledigden uit frustratie journalisten.
Oud-advocaat Selmayr vervulde sinds 2004 verschillende rollen binnen de Europese Commissie. De Duitser staat te boek als vertrouweling van Juncker, die hij ondersteunde bij zijn campagne om voorzitter te worden van de Europese Commissie in 2014. Selmayr heeft als rechterhand van Juncker veel macht, maar is ook omstreden.
Hij zoekt - namens Juncker - regelmatig het conflict met de premiers en presidenten van de Europese lidstaten. Selmayr staat bekend als een briljant ambtenaar en jurist, maar heeft volgens critici te veel invloed als zogenoemde 'schaduwvoorzitter' van de Europese Commissie.
Het voorzitterschap van Juncker eindigt over een jaar en dus leek Selmayr de tijd rijp om te solliciteren naar de functie van plaatsvervangend secretaris-generaal, de op een na hoogste ambtenarenbaan binnen de Commissie. En na een opmerkelijke opeenvolging van gebeurtenissen eindigde hij zelfs nog een plekje hoger.
Ongeziene flitspromotie
De manier waarop hij deze functie heeft verkregen, roept in Brussel veel vragen op. Allereerst over de sollicitatieprocedure voor de plek van plaatsvervanger, de baan waar Selmayr aanvankelijk op solliciteerde.
Zo'n procedure duurt bij de Europese commissie normaliter maanden en kent veel officiële stappen zoals assessments en gesprekken. Maar bij Selmayr was die procedure in een paar weken afgerond. Het was al langer bekend dat hij een tegenkandidaat had, Clara Martinez, maar de commissie heeft nu ook bevestigd dat zij zich kort na het sluiten van de vacature terugtrok. Was zij alleen maar een soort spookkandidaat om de procedure van Selmayr te legitimeren? Op vragen erover komen geen antwoorden.
De benoeming van Selmayr als plaatsvervanger werd op 21 februari officieel bekrachtigd in het college, de wekelijkse vergadering van de Europese Commissie. Die formele stap is noodzakelijk. Opvallend was dat direct daarna de toenmalige secretaris-generaal, de Nederlander Alexander Italianer, onverwacht zijn vertrek aankondigde. De 61-jarige ging per maart met vervroegd pensioen, waardoor zijn functie vrijkwam.
Enkele minuten later werd zijn plaatsvervanger, Selmayr gepromoveerd tot de nieuwe secretaris-generaal, zonder ook maar iets wat op een sollicitatieprocedure leek. Een flitspromotie die veel vragen oproept. Wederom radiostilte. Selmayr schrijft sinds zijn benoeming niets meer zelf op Twitter.
De onrust over de gang van zaken werd vandaag nog meer gevoed door onthullingen van de Franse journalist Jean Quatremer van Libération. Hij schreef over de riante beloften die de Duitser heeft gedaan aan de Eurocommissarissen die zijn aanstelling goedkeurden.
Als zij over een jaar vertrekken, krijgen zijn een flinke wachtgeldregeling, een kantoor in Brussel, een auto met chauffeur en twee assistenten tot hun beschikking. Wilde hij zich op deze manier van zijn functie verzekeren? Opnieuw weigert de Commissie antwoord te geven op vragen.
Vragenvuur en frustratie
Iedere dag geven de persvoorlichters van de Europese Commissie een persconferentie in Brussel. De afgelopen week zijn de bijeenkomsten een lijdensweg geworden voor de woordvoerders. Dagelijks worden ze een uur lang bestookt met kritische vragen van journalisten uit heel Europa.
Veel antwoorden willen en mogen de voorlichters niet geven. Vandaag kon hoofdvoorlichter Margaritis Schinas zijn frustratie niet meer onderdrukken. Hij haalde uit naar journalisten die doorvroegen. Ook de ervaren NRC-journalist Stephane Alonso kreeg een sneer. Hij kon fluiten naar antwoorden omdat hij volgens Schinas nog maar kort in Brussel was en niets van de EU begreep.
In al zijn frustratie leek de persvoorlichter even te vergeten dat Alonso al vier jaar werkzaam is in de Belgische hoofdstad.
