Dode Filipijnse werkster in vrieskist symbool van meer misstanden

Begin februari werd ze gevonden in een vrieskist, de 29-jarige Joanna Demafelis. Ze was doodgeslagen. De Filipijnse vrouw vertrok een aantal jaar geleden naar Koeweit om te werken als dienstmeid en werd vermoord, waarschijnlijk door haar bazen. Het was de zevende werkster in een paar maanden tijd die op een mysterieuze wijze dood werd aangetroffen in de oliestaat. Op de Filipijnen ontstond paniek en woede. President Duterte reageerde met maatregelen tegen de oliestaat.

Gisteren werd een van de bazen van Demafelis, een Libanese man, gearresteerd na een zoektocht van een week. De arrestatie is mogelijk de eerste stap naar een oplossing voor een enorm probleem dat al tientallen jaren bestaat. "De werksters worden verschrikkelijk behandeld in het buitenland. Iedereen weet dat. President Duterte wil dat het respect voor deze vrouwen terugkomt. Het is een groot probleem", zegt correspondent Michel Maas.

Miljoenen Filipijnse vrouwen zoeken hun geluk in het Midden-Oosten en Azië. Ze willen de armoede ontvluchten en verhuizen voor meerdere jaren naar landen als Qatar of Singapore om daar te werken als dienstmeid. Het geld dat ze verdienen, maken ze over naar hun familie die is achtergebleven op de Filipijnen. "Dat heeft een positief effect op de economie op de Filipijnen. De overzeese banen zijn belangrijk voor de vrouwen en hun gezinnen, maar ook voor het land zelf."

Makkelijke prooien

Maar de vrouwen worden ontzettend slecht behandeld. Ze krijgen weinig of geen loon en worden behandeld als slaven of mishandeld. Elke dag van de week moeten ze klaarstaan en ze maken soms werkdagen van 21 uur. "Ik heb zelfs vrouwen gesproken die zwanger terugkwamen omdat ze verkracht waren door hun baas", zegt Maas. "Ze zijn een makkelijke prooi voor de, vaak rijke, gezinnen waarvoor ze werken. De vrouwen zijn niet geschoold en komen uit dorpen."

Voor Duterte is het nu genoeg geweest. Hij wil respect voor de vrouwen, en voor zijn land. "De zaak van Demafelis kreeg veel publiciteit. Het is een belediging voor het Filipijnse volk dat er zo met de vrouwen uit hun land wordt omgegaan. En zo wordt het ook een belediging voor Duterte zelf", legt Maas uit. De Filipijnse president nam vorige week maatregelen: sindsdien is het verboden voor Filipino's om naar Koeweit te gaan om te werken. Ook heeft Duterte vliegtuigen naar het land gestuurd om vrouwen op te halen die willen terugkeren.

Misschien hebben deze maatregelen wel echt effect, zegt Maas. Met Koeweit zijn er, in tegenstelling tot met andere landen, nog geen afspraken gemaakt over de rechten van de werksters. "Misschien zorgt deze druk van Duterte ervoor dat er wel afspraken worden gemaakt en dat de vrouwen rechten krijgen in het land."

Maar de maatregelen zorgen ook voor een andere reactie, gaat Maas verder. Veel vrouwen stonden al klaar om naar het land te vertrekken en gaan nu misschien illegaal. "Ze hebben er alles voor over om geld te verdienen voor hun gezin. Alleen komen ze zo buiten de officiële circuits terecht en dan wordt het echt gevaarlijk."