Rutte in Londen: May moet haast maken met brexit-plannen
Tijdens zijn eerste bezoek aan Theresa May in Downing Street heeft premier Rutte duidelijk gemaakt dat de Britten haast moeten maken met het op tafel leggen van hun onderhandelingsstrategie.
Rutte sprak bij zijn bliksembezoek aan Londen ruim een uur met zijn Britse collega. Daarin ging het voornamelijk over de brexit. "Ze realiseren zich, en dat is het belangrijkste punt dat ik wilde maken, dat de tijd beperkt is. We hebben tot oktober om het eens te worden over de politieke afspraken, de transitie en hoe de exit eruit gaat zien. Veel langer hebben we niet", zei Rutte na afloop van de ontmoeting.
Nederland wil het liefst dat Groot-Brittannië zo nauw mogelijke banden met de EU blijft houden. De Britten zijn namelijk een van onze belangrijkste handelspartners. Een zogenoemde 'zachte brexit' kan voorkomen dat na de Britse EU-uittreding allerlei grenscontroles of tarieven nodig zijn om met Groot-Brittannië handel te kunnen drijven. "Maar dat is ingewikkeld. Want als de Britten uit de douane-unie en de interne markt gaan, en daar lijken ze op aan te sturen, dan moet je gaan zoeken naar een heel nieuw soort relatie."
May's probleem: haar eigen partij
Premier May staat onder enorme druk - niet alleen in de andere EU-landen maar ook in eigen land - om haar brexit-strategie uit de doeken te doen. Bijna twintig maanden na het EU-referendum heeft de Britse regering nog altijd niet kenbaar gemaakt welke relatie de Britten uiteindelijk met de EU willen overhouden. En dat maakt het ingewikkeld om verder te komen in de onderhandelingen met Brussel.
May's probleem is haar eigen Conservatieve partij, die extreem verdeeld is. Zo'n zestig Conservatieve parlementariërs die streven naar een zo hard mogelijke brexit, maken haar voortdurend het leven zuur. Vandaag lekte een brief uit waarin ze May nog maar eens duidelijk maakten dat ze het niet zullen accepteren als May haar 'rode lijnen' over het uit de interne markt en de douane-unie stappen uit het oog verliest. Een harde brexit geeft de Britten weliswaar vrijheid om het vrij verkeer van personen in te perken en helemaal los te komen van Brusselse regels, maar het zal de economie ook de meeste schade toebrengen.
Eerst zien, dan geloven
En omdat de Conservatieven geen meerderheid hebben in het Lagerhuis is een kleine groep parlementsleden al voldoende om de premier in problemen te brengen. Daardoor kan May de eisen uit deze harde brexit-vleugel niet zomaar negeren.
In die spagaat moet de Britse premier de knoop doorhakken. Een compromis vinden waarmee ze én de brexiteers in haar partij én het bedrijfsleven tevreden stelt, lijkt onmogelijk. Al kreeg Rutte wel de indruk dat May steeds dichter bij een oplossing is. "Ik merk dat het denken hier op dat punt echt veel scherper wordt. Ik kan het natuurlijk niet allemaal delen, omdat het gesprek vertrouwelijk is. Maar goed, eerst maar eens kijken hoe het hier de komende tijd gaat." Met andere woorden: eerst zien, dan geloven.
