Piloten Transavia staken: wat staat er op het spel?

Meer zekerheid over werktijden. Dat is de belangrijkste eis van de piloten bij Transavia, die vanochtend uit protest het werk neerlegden. Hoe onzeker is het bestaan als verkeersvlieger bij de KLM-dochter? Werkgever en werknemer zien verschillende werkelijkheden.

Volgens Transavia krijgt een piloot vier à vijf weken van tevoren zijn rooster. "90 procent van die roosters blijft overeind", zegt een woordvoerder. Het betekent dat ze ongewijzigd worden uitgevoerd door de piloten. "De 10 procent die niet overeind blijft, bestaat uit bijvoorbeeld vluchten die veranderen door weersomstandigheden of zieke collega's."

Veertien uur

Volgens pilotenvakbond VNV zit de vork anders in de steel. Roosters zouden pas drie weken van tevoren worden uitgereikt. "En in ieder rooster worden wel veranderingen doorgevoerd", zegt Joost van Doesburg van de VNV.

"De wijzigingen worden steeds korter van tevoren bekend, tot veertien uur voor aanvang van een dienst. Dan denk je dat je de volgende dag een ochtenddienst hebt, wordt het opeens een middagdienst. Op die manier kun je geen gezinsleven plannen." Volgens Van Doesburg hebben roosters bij andere maatschappijen een veel grotere voorspelbaarheid doordat er minder wijzigingen zijn.

Transavia zegt in zijn laatste bod aan de piloten dat er dit jaar en volgend jaar twaalf extra vliegers worden ingehuurd, bovenop de geplande ophoging van zestien fte's, "om de roostercapaciteit significant te verbeteren".

De vakbond voorziet dat de extra capaciteit opgaat aan het vullen van gaten die gaan ontstaan doordat Transavia-piloten overstappen naar KLM. "KLM laat de eis vallen dat nieuwe piloten persé de Flight Academy van KLM gevolgd moeten hebben", zegt Van Doesburg. "Daardoor komen ook piloten van andere vliegscholen in aanmerking, waaronder die van Transavia. En dat er Transavia-piloten willen overstappen, begrijp ik heel goed."

Pilotenvakbond VNV wil harde garanties dat er alleen nog bij hoge uitzondering roosterwijzigingen worden doorgevoerd. Transavia wil die garanties niet geven en noemt de eis van de bond "onuitvoerbaar", omdat andere, noodzakelijke investeringen er door in het gedrang komen.

EasyJet en Ryanair

Transavia is binnen het AirFrance-KLM-concern de prijsvechter die moet concurreren met onder meer EasyJet en Ryanair. Luchtvaarteconoom Hans Heerkens ziet de arbeidsonrust bij Transavia niet als een vervolg van de reeks arbeidsconflicten bij prijsvechters.

"De low-cost-carriers kampen allemaal met eigen problemen die van elkaar verschillen. Ryanair ging te ver bij het versoberen van de arbeidsvoorwaarden. EasyJet ondervindt problemen met het inpassen van Nederlandse piloten in het Engelse roostersysteem. Bij Transavia komt de arbeidsonrust niet door te streng doorgevoerde besparingen, maar vermoedelijk omdat het management de roostering gewoon niet goed op orde heeft."