'Je weet wat ik met Corretje gedaan heb', zei Holleeder volgens zus
11.00 uur
Om 11.00 uur begint de rechtbank met het horen van getuige Sonja Holleeder. Zij heeft, net als haar zus Astrid, uitgebreid verklaard tegen haar broer.
Of Sonja in het openbaar wordt gehoord, is nog even afwachten. Haar advocaat zal het verzoek doen om het getuigenverhoor achter gesloten deuren plaats te laten vinden. De rechtbank zal daar eerst een beslissing over nemen.
Ondertussen staan al weer tientallen bezoekers in de rij voor de Bunker, de extra beveiligde rechtbank in Amsterdam-Osdorp. Zij hopen op een plekje op de publieke tribune om het horen van Sonja te kunnen volgen.
11.30 uur
Het Openbaar Ministerie heeft de rechtbank verzocht om de zussen Sonja en Astrid af te schermen van Willem Holleeder. Volgens het OM is zichtcontact "een ongelooflijk slecht idee". "De verhoren bij de rechter-commissaris waren al buitengewoon intimiderend en belastend voor de getuigen", aldus officier van justitie Sabine Tammes.
De verdediging van Holleeder vindt dat hun cliënt zijn zus moet kunnen zien. "Na al die jaren op ongekende wijze door het slijk te zijn gehaald, heeft hij het recht haar in de ogen te kunnen kijken", zei advocaat Sander Janssen. "Hij kan dan ook de non-verbale communicatie lezen, dat is juist in deze zaak belangrijk."
11.40 uur
De rechtbank gaat ermee akkoord dat Sonja in een getuigencabine zit en dat Willem Holleeder haar niet kan aankijken. "Als de verdachte haar niet ziet, kan dat bijdragen aan een betere verklaring", zei rechtbankvoorzitter Frank Wieland.
De advocaat van Astrid en Sonja Holleeder heeft de rechtbank zojuist gevraagd om het getuigenverhoor achter gesloten deuren te laten plaatsvinden. De rechtbank zal daar nog over beslissen.
12.00 uur
De advocaat van Astrid en Sonja Holleeder vindt dat de zussen achter gesloten deuren moeten worden gehoord. "Een getuige die verklaart over georganiseerde misdaad en tegen de eigen familie, heeft er recht op om niet te worden blootgesteld aan persoonlijke risico's", zegt advocaat Willem Jebbink.
Volgens hem heeft Willem Holleeder zoveel contacten in het criminele milieu dat de kans reëel is dat hij getuigen kan laten vermoorden. "De dreiging is niet beperkt tot de persoon Willem Holleeder en ook niet tot zijn leven. Wie dat op zich laat inwerken, zal concluderen dat het besluit om tegen hun broer te getuigen nauwelijks te bevatten is. Het is onverantwoord om ervan uit te gaan dat een openbaar verhoor geen nadelige gevolgen heeft voor mijn cliënten."
12.55 uur
De advocaat van de zussen Holleeder, Willem Jebbink, ziet "macabere krantenkoppen" al voor zich over een aanslag op een van de zussen. "Stel dat hun iets overkomt, dan moet de rechtbank het maximale hebben gedaan om een moord te voorkomen."
Het Openbaar Ministerie vindt ook dat pers en publiek geweerd moeten worden, om de veiligheid van de getuigen te waarborgen.
De advocaten van Willem Holleeder denken daar anders over. "De getuigen zijn zelf zeer uitvoerig naar buiten getreden", zegt raadsman Sander Janssen. "Astrid heeft een uitgebreid boek geschreven, de geluidsopnamen van Sonja zijn aan de media verstrekt en ze hebben interviews gegeven. Zij hebben onze cliënt bewust en gepland door het slijk gehaald. Nu we na drie jaar eindelijk de kans hebben om vragen voor te leggen en het beeld bij te stellen, zou dat in het geheim moeten."
De rechtbank beslist na 14.00 uur hoe Sonja Holleeder vandaag gehoord gaat worden.
14.20 uur
De rechtbank bepaalt dat Sonja Holleeder vandaag gewoon in het openbaar wordt gehoord. Dat geldt later in het proces ook voor getuigen Astrid Holleeder en Sandra den Hartog (een ex-vriendin van Willem Holleeder).
Hoewel de rechtbank zich de druk bij de getuigen kan voorstellen, is niet concreet gemaakt waaruit de dreiging zou bestaan bij een openbaar verhoor. Bovendien zijn de zussen al eerder in het openbaar gehoord door het gerechtshof in het liquidatieproces Passage.
Wel zitten de getuigen in een afgeschermde cabine, zodat Willem Holleeder ze niet kan zien.
14.55 uur
Willem Holleeder moet boeten voor de moord op haar man Cor van Hout, zei Sonja Holleeder vandaag in de rechtbank. "Ik wil gerechtigheid voor mijn kinderen. Dat ik ze recht in de ogen kan blijven kijken."
De moord op Van Hout is een van de belangrijkste redenen voor Sonja om tegen haar broer te verklaren. "Maar het waren ook de dreigementen die ik heb meegemaakt door de jaren heen. De druk om te vertellen waar Cor was. Dat er een raket naar binnen werd geschoten."
"Hij [Willem Holleeder, red.] was een tikkende tijdbom. Ik werd afgeperst, hij dreigde een van mijn kinderen te vermoorden als ik niet zou betalen; ik mocht tossen wie. Op een gegeven moment ben je gewoon murw. Dan kan je gewoon niet meer."
"Eigenlijk wilden we al eerder verklaren", vertelt Sonja Holleeder. "Maar ik durfde niet. Ik was heel erg bang. Omdat je niet weet of iets uitlekt. Het feit dat mijn broer zegt dat hij petten [corrupte agenten, red.] heeft, is voor ons altijd wel een dingetje geweest."
15.05 uur
De rechtbank vroeg zich af waarom Sonja niet naar de politie is gestapt, toen Cor van Hout nog leefde. "Als ik toen naar de politie was gegaan, dan had ik hier niet gezeten. Als Cor een probleem heeft en ik ga praten, denkt u dan dat ik zou blijven leven?" Altijd was Sonja bang. Ze is medicijnen gaan slikken om daar mee om te kunnen gaan, "om wat vlakker te worden".
Speelde ook angst voor het verlies van vermogen een rol om tegen haar broer te verklaren, wil de rechtbank weten. "Geld speelt bij mij geen rol. Maar je moet niet eerst Cor laten doodschieten en dan om geld vragen. Het was mijn geld, toen. Het laatste wat ik hem gunde, was dat hij zijn zin kreeg."
'Vieze hond'
Holleeder is zeker niet de vriendelijke familieman die hij zegt te zijn, vindt Sonja. "Ik kan u vertellen dat dat echt niet zo is. s Middags zaten we op de bank te huilen omdat Cor was overleden en 's avonds kwam hij vragen om de aandelen in de Achterdam [prostitutiestraat in Alkmaar, red.]. Cor lag gewoon nog boven de grond. Dan ben je voor mij gewoon een vieze hond."
Naar de buitenwereld doet Holleeder zich totaal anders voor, waarschuwt Sonja. "Hij is zo'n charmante man, hij kan hier zo lief aardig en gezellig zitten. Hij windt iedereen om zijn vingertje. Iedereen denkt dan: wat een joviale jongen. Zo gaat het altijd."
15.20 uur
Willem Holleeder hoort het verhaal van zijn zus aan, voorover geleund, de armen over elkaar op tafel. Hij schuift regelmatig heen en weer op zijn stoel, maakt af en toe een aantekening. Morgen mag hij zelf vragen stellen aan zijn zus, vandaag is het aan de rechtbank.
De rechter: "Misschien een moeilijke vraag, maar zijn er ook positieve dingen aan uw broer?"
Sonja: "Voor 1996 [het jaar van de eerste moordpoging op Cor van Hout, red.] kon hij wel aardig zijn, wel gezellig zijn. Maar daarna was het over."
Rechtbank: "Bood hij u ook bescherming?"
Sonja: "Was het maar waar."
Rechtbank: "Hij zegt dat hij van uw kinderen houdt."
Sonja: "Zegt hij dat? Sorry hoor, maar daar kan ik me niets bij voorstellen. Aan mijn zoon heeft hij een hekel en mijn dochter heeft hij ook niets mee."
De rechtbank legt voor dat Holleeder en haar echtgenoot Cor van Hout goede vrienden waren.
Sonja: "Ik dacht dat ze bloedgabbers waren, maar kennelijk niet." Dan, geëmotioneerd: "Ik kan me niet voorstellen dat je iemand gewoon... dat je overstapt... naar degene die op je vriend geschoten heeft, op zijn kind en op je eigen zus."
Holleeder staat terecht voor betrokkenheid bij de dood van Cor van Hout, die in 2003 werd geliquideerd. In 1983 ontvoerden Van Hout en Holleeder samen biermagnaat Freddy Heineken.
16.00 uur
"Je weet wat ik met Corretje gedaan heb." Dat herhaalde Willem Holleeder volgens zijn zus Sonja keer op keer, in de jaren na de moord op Cor van Hout.
Ze zei al te weten op de dag van de moord, in januari 2003, dat haar broer achter de liquidatie zat. Hij zou van begin af aan uit zijn geweest op het geld uit een prostitutiezone in Alkmaar, waar Van Hout in had geïnvesteerd.
De jaren voor de moord werd Sonja naar eigen zeggen zwaar onder druk gezet door haar broer om te vertellen waar Van Hout precies uithing. "Dan weet ik dat je ergens mee bezig bent. Hij zei het ook gewoon, hoor: Corretje gaat."
Ook van andere moorden die het Openbaar Ministerie toeschrijft aan Willem Holleeder, zegt Sonja te weten dat haar broer erachter zit.
'Dat had hij van zijn petten'
Over de moord op vastgoedhandelaar Willem Endstra: "Hij wist dat Willem [Endstra, red.] met de CIE [Criminele Inlichtingen Eenheid van de politie, red.] had gesproken. Dat had hij van zijn petten." Holleeder zou Sonja hebben verteld dat Endstra zou "gaan", toen hij bij haar op de wc zat. "Dan zet hij de douche aan, of een droger, of de kraan zodat niemand verder iets kon horen. Dat deed hij altijd."
Over Thomas van der Bijl: "Hij wilde een foto van hem. Je kon hem niet vragen waar hij die voor nodig had. Daarna heb ik er nooit meer over gehoord." Tot Van der Bijl werd doodgeschoten. "Ik zei: wat erg van Thomas. Toen schudde hij gelijk zijn hoofd. Ik mocht daar niet over praten."
16.10 uur
Volgens de verdediging van Holleeder zijn de zussen onbetrouwbaar, onder meer omdat Sonja in het verleden heeft gelogen over het losgeld van de Heineken-ontvoering. Zowel haar man Cor van Hout als haar broer Willem Holleeder was in de jaren 80 bij de ontvoering van Freddy Heineken betrokken. Een deel van het betaalde losgeld is nooit teruggevonden.
Sonja zegt eerder niet te hebben verteld waar dat geld was gebleven, uit angst voor haar broer. Willem had het deels geïnvesteerd in gokhallen op de Amsterdamse Wallen. Die hallen zouden volgens Willem Holleeder in gevaar komen, als Sonja een boekje open zou doen. "Ik kon dus niet verklaren hoe het zat, omdat ik mijn broer dan in de problemen zou brengen."
Het getuigenverhoor van Sonja gaat morgenmiddag verder. Dan mag Willem Holleeder ook vragen aan haar stellen. Astrid Holleeder wordt in maart ondervraagd.