Where is the love? Pakistan doet Valentijnsdag in de ban

• Eline de Zeeuw

  redacteur Buitenland

Overal ter wereld worden vandaag massaal rozen bezorgd en is er bijna geen 'tafeltje voor twee' meer vrij. Maar niet in Pakistan. Daar is weinig liefde voor de dag van de liefde. Het vieren van Valentijnsdag is een zonde in het land.

De autoriteiten van Pakistan verboden televisiekanalen en radiostations vorige week om ook maar iets uit te zenden dat met het feest te maken heeft. En winkels moesten de speciale bonbons en hartjesballonnen uit de schappen halen.

En dat terwijl de dag van de liefde steeds populairder wordt in Pakistan.

Een dag voor sukkels

De 23-jarige Amir Jaan is er in ieder geval blij mee. "Valentijnsdag is een dag voor sukkels", zegt hij. Hij woont in een kleine provincie in het noorden van Pakistan, vlakbij de grens met Afghanistan.

Jaan ziet dat veel ongetrouwde jongens en meisjes Valentijnsdag als een excuus gebruiken om elkaar op te zoeken en 'stiekeme dingen' te doen. "Onze religie keurt deze dirty handelingen niet goed", zegt hij.

Omar Sajad viert de dag van de liefde wel. "De regering heeft het dan wel verboden, maar dat weerhoudt veel mensen er niet van om het te vieren", zegt hij. "Ze kunnen het toch niet tegenhouden."

Sajad is eigenaar van een bloemenwinkel in miljoenenstad Lahore. 14 februari is niet alleen voor hem, maar ook voor zijn bedrijf een belangrijke dag. "We verkopen dan heel veel rozen", zegt hij. "Het is een van onze beste dagen van het jaar."

Ondanks het verbod zet Sajad toch advertenties met speciale Valentijnsacties op Facebook. "We moeten onze klanten toch bereiken. Het is voor mijn zaak erg belangrijk en ik zou niet weten waarom ik daar niet van mag profiteren."

De ban op Valentijnsdag werd vorig jaar al afgekondigd door het hooggerechtshof. Een inwoner stapte toen naar de rechter omdat hij het feest niet vond passen in de cultuur en religie van Pakistan. Valentijnsdag, vernoemd naar een christelijke heilige die stierf voor de liefde, hoorde volgens hem niet thuis in het islamitische land. De rechter gaf hem gelijk.

"De rechter zei letterlijk dat hij het onislamitisch vond", vertelt correspondent Aletta André. "En daarmee kregen streng religieuze groepen eindelijk hun zin: die roepen al veel langer dat Valentijnsdag immoreel gedrag in de hand werkt."

Sommige groepen, waaronder de aan de Taliban gelinkte Jamiat Ulema-e-Islam partij, gaan al jaren op 14 februari de straat op. "Ze verscheuren demonstratief rode harten en steken Valentijnskaarten brand", zegt André. "Volgens hen is het not done om je affectie - ook niet als je getrouwd bent - in het openbaar te uiten."

Ook de president van Pakistan, Mamnoon Hussain, was blij met het besluit van het hooggerechtshof. Hij noemde het feest eerder al "westerse import die de Pakistaanse cultuur bedreigt". Toch zag de regering eerder af van een verbod: het leek onmogelijk om elk bedrijf te sluiten dat Valentijnsdag promootte.

Culturele clash

Commerciële feestdagen als Valentijn zorgen voor steeds meer culturele verdeeldheid in het land met 208 miljoen inwoners.

Vorig jaar kondigden webshops een grote uitverkoop in november aan als 'Black Friday', een traditie die vooral in de Verenigde Staten groot is. "Dat viel absoluut niet goed", zegt correspondent Aletta André. "De vrijdag is de rustdag van moslims - het is gebedsdag van de islam. En die werd ook nog eens 'Black' Friday genoemd."

De botsing tussen Pakistani om de vermeende westerse invloed leidt soms ook tot geweld. In 2013 hield de prominente sociale activiste Sabeen Mahmud een bijeenkomst vóór de liefde, en riep ze op tot het vieren van Valentijnsdag.

In april 2015 werd ze doodgeschoten. "In een interview vanuit de gevangenis zei de moordenaar dat Mahmud's activisme rond Valentijnsdag daarvoor een van de redenen was", vertelt André.

Toch is de viering van Valentijnsdag lang niet overal in Pakistan een issue. Makki Janan Kakar komt van het 'afgelegen en verre' platteland van de provincie Balochistan. "Hier leven echt nog stammen in de natuur. Mensen zijn vaak ongeletterd en weten niet wat er speelt in de rest van het land", vertelt de 28-jarige masterstudent. "Van Valentijnsdag hebben ze nog nooit gehoord."

Zelf zou Kakar, inmiddels verhuisd naar de stad, het best willen vieren. "Maar ik heb geen vriendin om dat mee te doen", zegt hij. Van zijn vrienden weet hij niet of ze uitpakken met romantische kaarten en diners bij kaarslicht. "Dat delen we niet met elkaar. We leven toch in een conservatieve omgeving."