Holleeder: als Endstra had terugbetaald, was hij niet in gevaar geweest

17.00 uur: Holleeder over Willem Endstra

Verschillende criminelen parkeerden hun geld bij Willem Endstra, die dat in vastgoedprojecten stopte, vertelt Holleeder. Hij schat dat alleen Klepper en Mieremet al tussen de 35 en 50 miljoen gulden bij Endstra hadden ondergebracht.

Maar Endstra hield niets bij, zegt Holleeder. "Hij deed maar wat."

Holleeder zegt dat hij de vastgoedhandelaar meerdere keren heeft gewaarschuwd dat hij in de problemen zou komen. "Endstra is een hele slimme man. Maar ik heb nooit begrepen dat hij maar geld bleef aannemen. Aan het einde van de rit zegt een boef dat alles van hem is en daar komt ruzie van."

Zelf had hij acht miljoen gulden (3,6 miljoen euro) ondergebracht bij de vastgoedhandelaar. "Mijn intentie was mijn geld wit te krijgen en afscheid te nemen van de onderwereld. Dat is mislukt."

Holleeder hoopte bij Endstra "het vak te leren", zien hoe je op financieel vlak moet opereren in de bovenwereld. Hij ging "voor de gezelligheid" mee met zakenbesprekingen van Endstra.

"Dat klinkt een beetje kinderachtig, mee voor de gezelligheid", zegt de rechtbank. Holleeder: "Ik kan van mezelf zeggen dat ik best gezellig kan zijn."

"Wisten mensen wie u was?"

"Ja, dat wisten ze."

In 2002 liepen de zaken uit de hand, na een interview van John Mieremet aan De Telegraaf. Daarin beschreef hij Endstra als 'bankier van de onderwereld' met Holleeder als zijn 'bewaker'. Volgens Holleeder was het interview een pressiemiddel van Mieremet om zijn investeringen terug te krijgen.

Want inmiddels stonden tal van criminele schuldeisers bij Endstra op de stoep, die geld wilden zien. Ook Holleeder wilde zijn investeringen terug, maar hij zou te horen hebben gekregen dat Mieremet voor ging.

In mei 2004 werd Endstra geliquideerd. Anderhalf jaar later volgde John Mieremet. Achter beide moorden zit Willem Holleeder, denkt het Openbaar Ministerie.

Morgen gaat de rechtszaak verder.

15.45 uur: Holleeder over Klepper en Mieremet

Na de aanslag op Cor van Hout werd het contact met zijn zwager minder, zegt Holleeder. Hij raakte bevriend met Willem Endstra, eerder bestempeld tot 'bankier van de onderwereld'. Via hem werden de gezamenlijke bezittingen met Van Hout verdeeld, al weet Holleeder niet alle details meer.

"Het gaat om miljoenen, en u weet het niet meer?", vraagt officier van justitie Lars Stempher verbaasd. Holleeder: "Kijk, u probeert me op hele kleine dingetjes te pakken op ongeloofwaardigheid. Daarom zeg ik niets, als ik het niet zeker weet."

Holleeder zocht intussen toenadering tot zijn vijanden Sam Klepper en John Mieremet, volgens hem om zichzelf, zijn zwager en zijn familie te beschermen. "Ik ben geen overloper. Ik had geen andere keus."

Het contact met 'Spic en Span' werd steeds intensiever. Op een zeker moment gaven ze Holleeder een revolver, die hij bij zich moest dragen als hij met hen op pad was. "Later bleek dat ze de haan eraf hadden gevijld, zodat er niets zou gebeuren als ik ermee zou schieten. Het was een test."

Mieremet en Klepper waren volgens Holleeder nog steeds van plan om Cor van Hout te vermoorden. "Ze hebben me een keer gevraagd Cor te lokken. Ik heb gezegd: als ik Cor ga lokken, kan ik jullie ook lokken. Dat doe ik niet." Holleeder zegt juist dat hij zijn zwager meerdere keren heeft gewaarschuwd voor naderend onheil.

14.00 uur: Holleeder over de allesweter en Cor van Hout

Het was crimineel John Mieremet die het op het leven van Cor van Hout gemunt had, zegt Holleeder.

In de jaren 90 stuitten Holleeder en Van Hout op het beruchte criminele duo Sam Klepper en John Mieremet, ook bekend als 'Spic en Span'. Van hen zou Van Hout een partij hasj hebben gestolen, met een hoogoplopende ruzie tot gevolg.

Een mysterieuze onderwereldfiguur met de bijnaam 'de Allesweter' zou Holleeder hebben gewaarschuwd dat zowel hij als Van Hout op het punt stond om door Spic en Span geliquideerd te worden.

Holleeder wil niet zeggen wie die 'allesweter' is. "Die man heeft misschien mijn leven gered. Ik ga zijn naam niet noemen."

Zelf was hij op zijn hoede, maar volgens Holleeder nam Van Hout de doodsbedreiging totaal niet serieus. In 1996 werd Van Hout uiteindelijk beschoten, toen hij met zijn vrouw Sonja Holleeder en hun zoontje in de auto zat. Hij overleefde de moordaanslag.

Astrid Holleeder schreef in haar boek Judas dat Holleeder de woning van Van Hout heeft aangewezen aan Mieremet en Klepper. Dat is volgens Holleeder niet waar. Hij zegt niets met de moordpoging te maken te hebben.

Holleeder zegt 1 miljoen te hebben betaald aan het duo, om de dreiging weg te nemen. "Ik ben heel rationeel. Er is een probleem. Of het wordt een bloedbad, of je betaalt. Cor zegt: 'ik heb geen hasj gestolen, zij zeggen van wel'. Maakt mij niet uit. Ik betaalde een miljoen, ik wilde van dat gezeur af."

Terwijl Cor van Hout wilde "betalen met lood", vond Holleeder dat hij zijn verantwoordelijkheid moest nemen, ook om zijn zus Sonja te beschermen. "Weet u wat het is, ik heb ook met mijn zusje te maken. Ik loste het niet alleen voor mezelf op, maar voor iedereen."

Dat de bescherming van zijn zwager hém geld kostte, maakte Holleeder naar eigen zeggen niet uit. "Geld is voor mij als een hamer voor een timmerman. Aan de ene kant win je, aan de andere kant verlies je."

De rechtbank: "Dat is nogal wat voor iemand die een ander heeft ontvoerd om miljoenen te krijgen."

Holleeder: "Ja, ik moest ergens beginnen. Ik zeg niet dat ik het liefste jongetje van de klas ben. Maar ik neem ook mijn verlies."

De afspraak was dat Klepper en Mieremet hen met rust zouden laten, en andersom. Crimineel Mink Kok stond voor beide partijen garant. Maar Van Hout bleef boos en "liep de hele tijd te schreeuwen en te provoceren". Daardoor zouden Mieremet en Klepper de afspraak hebben opgezegd en Van Hout alsnog tot doelwit hebben gemaakt.

12.00 uur: losgeld Heineken-ontvoering

Willem Holleeder zegt gelogen te hebben over wat er is gebeurd met het losgeld van de Heineken-ontvoering om zijn familie te beschermen. Eerder zei hij dat het geld was verbrand. Volgens Holleeder loog hij daarover om te voorkomen dat vooral zijn zus Sonja in de problemen zou komen.

Holleeder vertelde vanochtend over de nasleep van de Heineken-ontvoering begin jaren tachtig. De ontvoerders hadden door dat ze door de politie werden gevolgd, en begroeven het losgeld daarom in Lage Vuursche.

Daarna vluchtte Holleeder met Cor van Hout naar Parijs. Ze vermoedden dat het geld genummerd was en in Nederland niet bruikbaar was. Daarom wilden ze het geld investeren in cocaïne in Zuid-Amerika. "We hadden die contacten al. We hadden al vooraf tegen iemand gezegd dat we veel geld hadden en wilden investeren."

De opbrengst van die drugshandel werd uiteindelijk gestoken in seksclubs en gokhallen op de Amsterdamse Wallen en in panden in Alkmaar.

Holleeder was op papier bedrijfsleider van de gokhallen in Amsterdam. Zwart verdiende hij nog veel meer. Alleen de prostitutiepanden aan de Alkmaarse Achterdam leverde al 25.000 gulden (ca. 11.000 euro) per maand op. Wat hij met al dat geld deed? Lachend: "Dat maakte ik op."

Volgens Holleeder konden veel mensen goed leven van dit model: hijzelf, zijn familie, Cor van Hout en zijn gezin, Thomas van der Bijl (die schoonmaakte in de bedrijven) en vele anderen. Zelf kon hij niet rechtstreeks gelinkt worden aan de bedrijven. Alles stond op naam van zakenman Rob Grifhorst. "Die hadden we aan een touwtje", aldus Holleeder.

Doel was alles wit te krijgen, zegt Holleeder. "Ik kwam uit de onderwereld, daar probeerde ik me uit te worstelen. Van contant geld kun je een auto of een klokje kopen, maar dat is het wel. Mijn doel is altijd geweest om een normaal bestaan op te bouwen." Van Hout wilde volgens juist verdergaan in de drugshandel.

Holleeder wil niet zeggen wie hun contact in de cocaïnehandel was, net zoals hij de identiteit van andere cruciale figuren in zijn verklaringen niet wil prijsgeven. "Als mensen me geholpen hebben, wil ik die niet belasten."

Bovendien vreest Holleeder voor zijn eigen veiligheid en die van zijn familie, als hij een boekje open doet over andere criminelen. Zo wil hij niet zeggen wie er nog meer geld bij Willem Endstra had geparkeerd. "Toen de Kolbak-zaak (over de afpersing van onder anderen Willem Endstra, red.) begon, zijn er hier twee raketten naar binnen geschoten. Daarom zeg ik niets. Want als ik iets zeg, krijgen die mensen morgen de FIOD aan de deur."

Volgens Holleeder is hij door kennissen vanuit Parijs naar Nederland gebracht om het losgeld op te graven, en daarna weer terug naar Frankrijk. Het verhaal van de geliquideerde Thomas van der Bijl dat die het geld moest opgraven in een park in Parijs, is volgens Holleeder niet waar.

10.30 uur: Holleeder wilde zus uit problemen houden

Eerder zei Holleeder in politieverklaringen en bij een tv-optreden in College Tour dat het Heineken-losgeld was verbrand "Daar heeft u maandag nog hartelijk om gelachen", hield de rechter hem voor. Holleeder: "Bij College Tour moest ik ook al wel lachen."

Nu zegt Holleeder dat hij heeft gelogen over waar het geld is gebleven, om zijn zus Sonja te beschermen. Haar man en mede-ontvoerder Cor van Hout had zijn aandeel van het geld in prostitutiepanden in Alkmaar belegd. Na zijn dood erfde Sonja de investeringen; als dat aan het licht zou komen, zou ze vervolgd kunnen worden. Holleeder zegt nu dat hij wilde voorkomen dat zij de gevangenis in moest en het geld kwijtraakte.

"Ik wilde mijn zusje uit de problemen houden", zegt Holleeder. "Nu wil ik dat de waarheid boven tafel komt. De belangen zijn groter. Het gaat om levenslang, niet om een paar jaar zitten. Het gebeurt vaker in de onderwereld dat mensen een belang hebben om te liegen of een belang hebben om de waarheid te spreken. Het betekent niet dat ik in het verleden overal over heb gelogen."