Hoe app je oma als oma niet kan appen? Twentse studenten weten het

• Trudy van Rijswijk

  Verslaggever

In de wijk Wesselerbrink in Enschede is een experiment gestart om het contact tussen ouderen en jongeren gemakkelijker te maken. Studenten van de Universiteit Twente komen al jaren regelmatig op bezoek in verzorgingshuis De Posten, om ervaring op te doen en omdat ze willen weten hoe ze hun technische kennis het best in kunnen zetten voor ouderen.

Uit een enquête die ze hielden met de vraag wat ouderen nodig hebben om hun omgeving te verbeteren bleek dat ouderen één ding bovenaan hun verlanglijstje hadden staan: contact met de buitenwereld waar ze zelf bijna niet meer heen konden. En zo ontstond een machine: 'appeenoma', heet die.

Het werkt zo: een jongere stuurt een appje aan een oudere, bijvoorbeeld "oma, kan ik langskomen?". Probleem is dat oma geen mobiele telefoon heeft of niet kan appen. Het appje van de jongere komt nu niet bij oma, maar in de appeenoma-machine terecht. Die machine staat in een ouderwets houten kastje, en aan de buitenkant hangt een brievenbus.

Het apparaat schrijft netjes uit wat de jongere heeft geappt, en 'spuugt' vervolgens een briefje met de tekst uit. Oma leest het briefje, en om te antwoorden schrijft ze met de hand "Ja hoor, je bent van harte welkom" op een kaartje, en duwt dat antwoord in het apparaat. Vervolgens leest de jongere dat als appje van oma op zijn telefoon.

'Het apparaat moet compacter'

De machine is geïntroduceerd tijdens de Dutch Design Week, en de reacties waren enthousiast. Alleen: iedere oudere zo'n apparaat geven, zit er op dit moment niet in. "We zijn de machine nog volop aan het ontwikkelen", zegt Wessel Fletterman, een van de bedenkers. "Het apparaat moet compacter worden, en daarmee makkelijker te plaatsen. Ook kunnen we nu nog niet grote hoeveelheden produceren."

De studenten vonden verder dat het zonde was om de contacten van de oudere te beperken tot de eigen kinderen en kleinkinderen. Ze hebben een communicatiemethode met een enorme potentie bedacht, vinden ze, en die moet zo effectief mogelijk benut worden.

En zo kwam het dat nu een proef gaat lopen in de wijk Wesselerbrink in Enschede. Kinderen van basisschool De Broekheurne, en op den duur ook andere wijkbewoners, kunnen appen met de bewoners van het verzorgingshuis De Posten, in de wijk. De machine staat op een centraal punt in De Posten.

Appjeoma is Appeenoma geworden. Oud en jong kunnen met elkaar communiceren op de manier die ze zelf het prettigst vinden. "Ik nodig een oma uit voor ons carnavalsfeest van vrijdag, hier op school", zegt de 11-jarige Emmanuel Tekle.

"Dat mag", zegt zijn juf. "Maar weet wel dat jij dan ook voor haar moet zorgen. Zorgen dat ze lekker kan zitten, en iets te drinken krijgt en dat ze het allemaal goed kan zien." Dat gaat Emmanuel doen, zegt hij, en de 12 jarige Chiara Sorkhan zit intussen een appje te sturen aan de opa van Rees die 90 jaar is geworden. Ze vraagt of ze langs mag komen om hem te feliciteren.

Dat mag, en dus zitten de twee een uurtje later gezellig in de huiskamer van het verzorgingshuis aan de appelsap, te kletsen met zo'n acht andere bejaarde bewoners. Opa van Rees zit er ook tussen. Hij geniet.

"Ik snap er geen hol van", roept hij lachend. "Maar ik vind het prachtig. Wat een mooie uitvinding van die studenten. Ik ben zelf zó verschrikkelijk onhandig met computers, en ik heb er ook een hekel aan. Maar als je er dít mee kunt doen, dan ben ik helemaal om. Een computer is een prachtig apparaat."