'Liever in Israël in de cel dan uitgezet naar een onveilig land'

"In Israël weten ze heel goed wat het is om vluchteling te zijn", zegt Halofom Hagos, een Eritreeër in Israël. "Ik had niet verwacht hier zo behandeld te worden", zegt hij.

De Israëlische regering is van plan om tienduizenden mannelijke asielzoekers zonder verblijfsvergunning uit te zetten. Als ze niet willen meewerken, gaan ze de gevangenis is. De mannen, vaak uit Eritrea of Sudan, verblijven vaak al jaren in Israël. In eerste instantie gaat het om mannen zonder kinderen, maar het is onduidelijk of het daar ook bij blijft.

De regering wil op 1 april beginnen met het deporteren en die plannen leiden tot veel verzet in Israël. Wereldwijd hebben ook honderden rabbijnen zich ertegen uitgesproken.

2800 euro

Volgens de regering zijn veel van de migranten economische asielzoekers. Dat geldt in ieder geval niet voor Hagos, zegt hij zelf. "Alles in Eritrea wordt bepaald door de regering. Ik accepteerde dat niet en belandde daardoor vaak in de gevangenis. Ik besloot daarom het land te verlaten." Inmiddels woont hij al een paar jaar in Tel Aviv, in een wijk met veel Afrikanen.

Hij ziet het niet zitten om met 2800 euro op zak, die Israël hem belooft als hij meewerkt, uitgezet te worden naar zijn eigen land of naar Rwanda. De Israëlische regering zegt een geheime deal te hebben gesloten met dat land om de asielzoekers op te vangen. Rwanda ontkent dat er een afspraak is.

De asielzoekers weten niet of het daar voor hen veilig is. Sommige mensen die eerder vanuit Israël naar Rwanda zijn vertrokken, waarschuwen dat ze daar slecht worden behandeld.

De plannen van de Israëlische regering stuiten dan ook op veel weerstand in Israël. Veel artsen, schrijvers en Holocaust-overlevenden verzoeken de regering ze te herzien. Zij vinden dat Israël, dat in 1948 werd uitgeroepen mede als toevluchtsoord voor Joden die op veel plekken in de wereld werden vervolgd, het niet kan maken om vluchtelingen weg te sturen.

Enkele rabbijnen deden een oproep aan de bevolking om vluchtelingen in huis te nemen. Sommigen gaan zelfs nog een stap verder, zegt Tamar Schagas, een van die rabbijnen. "Mensen zijn bereid hun appartement in Jeruzalem op te geven om zelf terug te keren naar hun ouderlijk huis, zodat een Afrikaan in hun huis kan wonen." Zelf begrijpt ze niets van het plan van de regering. "Als mens, als Jood en als rabbijn vind ik dat dit de meest anti-Joodse beslissing is die je je kunt voorstellen."

Toch is er in Israël ook steun voor het plan, zegt correspondent Arlene Gelderblom. "Vooral onder mensen die wonen in de wijken waar nu veel vluchtelingen wonen. Zij zeggen dat hun wijk daardoor crimineler is geworden. Zij zien hen liever gaan dan komen."

Hopen op begrip

Het ministerie van Immigratie in Israël vertrouwt erop dat veel vluchtelingen er uiteindelijk voor kiezen om Israël te verlaten. "We hopen dat uiteindelijk de meeste van deze mensen het wel begrijpen", zegt een woordvoerder. "Dat ze van hun vrienden zullen horen die vertrokken zijn, dat het daar veilig is en dat de landen prima zijn. We hopen dat de gevangenis echt als laatste optie wordt ingezet."

Die woorden zullen Halofom Hagos niet overtuigen. "Voor mij is het beter om in Israël in de gevangenis te zitten. Daar ben ik tenminste veilig."