Super Bowl is sportevenement, maar miljoenen kijken voor entertainment

• Carmen Dorlo

  redacteur Online

In de VS zijn de kippenvleugels, het bier en de chips al in huis gehaald voor vanavond (vannacht onze tijd). Het is Super Bowl Sunday, de finale van het American football-seizoen en daarmee het grootste Amerikaanse sportevenement van het jaar. Sport dus, maar toch zegt meer dan de helft van de Amerikanen te kijken voor de reclames en de show.

Dat is niet gek, want het entertainment wordt groots aangepakt. Elk jaar weer wordt er flink in drie dingen geïnvesteerd: de uitvoering van het Amerikaanse volkslied, de halftimeshow en de (superdure) televisiereclames.

Zo'n 115 miljoen Amerikanen en 50 miljoen mensen uit andere landen kijken op televisie naar het evenement. De laatste jaren is Super Bowl Sunday een onofficiële feestdag geworden in de VS. En naar verwachting plakken zo'n 7 miljoen Amerikanen er nog een extra vrije dag aan vast en melden ze zich morgen ziek.

Ook in Nederland lijkt het evenement populairder te worden. Fox Sports zegt dit jaar "uit te pakken" en zendt de wedstrijd op drie verschillende zenders uit. In kroegen in het hele land zal de wedstrijd worden uitgezonden en worden feesten georganiseerd.

Ook in bioscopen is de wedstrijd te volgen op grote schermen. "De Super Bowl wint aan populariteit in Nederland en de combinatie van sport en entertainment sprak ons aan", legt een woordvoerder van Pathé uit.

Toch zijn de zalen niet uitverkocht. "Het blijft een zondagnacht, mensen moeten de maandag vrij nemen om hier bij te zijn. Rekening houdend met die omstandigheden is het niet raar dat het niet uitverkocht is."

Optredens: live of niet?

Voor de wedstrijd wordt het volkslied gezongen. Voor de zekerheid wordt het al van tevoren opgenomen. Die versie staat klaar voor het geval dat er iets misgaat.

Dit jaar is de eer dus aan Pink en volgens meerdere Amerikaanse entertainmentmedia gaat de zangeres live zingen. (Ze heeft ten slotte ook live gezongen tijdens de Grammy's in 2010 terwijl ze ondersteboven in een doek hing).

De zangeres heeft er in ieder geval zin in:

Onder meer Beyoncé, Faith Hill, Lady Gaga en Whitney Houston gingen Pink voor. Houston trad op in 1991 en blijft na al die jaren nog altijd de favoriet van veel Amerikanen.

Dan de halftimeshow, voor velen het hoogtepunt van de Super Bowl. Tot begin jaren 90 was de rust een goed moment om even naar de wc te gaan of een nieuw drankje te pakken. Dat deden de Amerikanen dan ook massaal, of ze zapten naar een andere zender.

Maar in 1993 gaf Michael Jackson een optreden tijdens de halftimeshow. Meer dan 133 miljoen Amerikanen zagen het 12 minuten durende optreden.

Sindsdien is de halftimeshow een fenomeen. De afgelopen jaren gaven tal van wereldsterren een optreden in de rust van de wedstrijd. De artiesten krijgen niet betaald voor het optreden, maar het levert ze genoeg geld en bekendheid op ná het optreden, vanwege de aandacht die ze krijgen.

In september worden de artiesten gecontracteerd. Vanaf dat moment hebben ze maanden de tijd om een choreografie in elkaar te zetten. De voorbereiding voor de show op de dag zelf is enorm: na de eerste twee kwarten van de wedstrijd hebben tientallen medewerkers zes minuten de tijd om alles op te bouwen.

Dit jaar is Justin Timberlake weer aan de beurt. In 2004 stond de zanger ook al eens op het podium, toen met Janet Jackson. Dat optreden veroorzaakte een rel: nipplegate.

Op het einde van het optreden zat Timberlake aan Jacksons outfit, waardoor heel kort, maar toch, een van haar borsten te zien was. En dat live op nationale televisie. Beide artiesten kregen een hoge boete, maar die werd jaren later kwijtgescholden. Ze houden namelijk allebei vol dat het een foutje was.

Vanaf dat controversiële moment wordt de Super Bowl altijd met vertraging uitgezonden. De kijker ziet de beelden dertig seconden later, zodat de regie kan ingrijpen en een dergelijk incident niet op televisie te zien zal zijn.

Was het echt een foutje? Kijk hieronder zelf maar (vanaf 4 minuten).

Volgens geruchten zou Timberlake Jackson als gastartiest hebben uitgenodigd, maar dat ontkent hij. "Dit jaar neem ik helemaal geen gasten mee", zei Timberlake afgelopen week.

Duurste reclames aller tijden

En dan nog de reclames, voor 46 procent van de Amerikanen de reden om te kijken naar de 4 uur durende uitzending. Een reclame kost 5 miljoen dollar voor 30 seconden en wordt gezien door ongeveer een derde van alle Amerikanen.

De bedrijven gaan all out met hun reclames, die ze vaak speciaal laten maken voor de Super Bowl. Zo heeft een bekend technologiebedrijf acteur Anthony Hopkins, kok Gordon Ramsay en artiest Cardi B ingezet in hun reclame voor een luidspreker. Prijskaartje voor de reclame? 23 miljoen dollar.

Het reclameblok wordt ook vaak gebruikt door filmmaatschappijen voor trailers van hun nieuwe films. Dit jaar zal Marvel Studio's de trailer van de superheldenfilm Black Panther delen.

Ook is er ruimte voor een serieuzere noot: acteur Matt Damon is ingezet door een groot biermerk om een goed doel te promoten. Voor elk biertje dat in een winkel of in een bar wordt gekocht, wordt drinkwater gedoneerd aan derdewereldlanden.

Bier en worsten

En dat bier wordt veel gekocht deze dagen: de Amerikanen drinken vandaag maar liefst 325.000.000 liter. Dat combineren ze veelal met knakworsten. De verkoop daarvan gaat namelijk met 15 procent omhoog de week voor de wedstrijd. Ook de verkoop van pizza en kaas, stijgt trouwens.