'Stress in bevingsgebied Groningen leidt tot meer sterfgevallen'

De gaswinning in Groningen leidt niet alleen tot schade aan huizen, maar bewoners met meerdere schades kampen ook veel vaker met gezondheidsklachten door stress. Als er geen oplossing komt, kunnen er zelfs vijf tot negen mensen per jaar overlijden aan de gevolgen daarvan.

Tot die conclusie komen onderzoekleiders Tom Postmes en Katherine Stroebe van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij schrijven dat in hun vandaag gepubliceerde eindrapport over twee jaar gezondheidsonderzoek in het aardbevingsgebied.

Angst- of depressiestoornissen

Meer dan 85.000 mensen hebben meervoudige schade aan hun huis door aardbevingen. Van hen voelt minder dan de helft zich thuis veilig. Zo'n 10.000 bewoners hebben er stressgerelateerde gezondheidsklachten van. Die klachten zijn in sommige gevallen zo groot dat ze er angst- of depressiestoornissen door ontwikkelen.

"Het gaat om een breed beeld aan klachten", zegt Postmes in het NOS Radio 1 Journaal. "Mensen hebben symptomen van angst- en depressiestoornissen. En het gaat om fysieke klachten als hoofdpijn, slapeloosheid, hartkloppingen en maagproblemen." Volgens de onderzoekers hangen de klachten samen met verhoogd risico op overlijden als gevolg van hart- en vaatziekten of door suïcide.

Of er al doden zijn gevallen door de klachten, is niet onderzocht. "Het zal nog een tijd duren voor dat in de statistieken te zien is", zegt Postmes.

Zeerijp

De onderzoekers bestudeerden de sociale impact van de aardbevingen door gaswinning in Groningen. Ze onderzochten onder meer hoe de Groningers hun veiligheid ervaren, hoe het met hun gezondheid gaat en hoe ze hun toekomst zien. Het rapport was al klaar voor de recente beving in Zeerijp, maar is daarna nog uitgebreid.

Het onderzoek is gebaseerd op peilingen onder de bevolking, gegevens van de GGD's en van Lifelines, het langjarige gezondheidsonderzoek onder 167.000 Groningers dat sinds 2006 loopt. 64 mensen zijn uitgebreid ondervraagd. Verder komt naar voren dat 27 procent van de mensen die al eerder schade hebben gemeld dat niet meer doen bij latere schades vanwege negatieve ervaringen bij eerdere schade-afhandeling.

"We hebben na de beving in Zeerijp een peiling uitgevoerd onder de bewoners. Zij zeggen twee dingen: neem dit serieus en doe nu echt iets", zegt Postmes. "Mensen hebben het gevoel dat dit niet meer door één ministerie opgelost kan worden."

Cijfers, in 21 Groningse gemeenten:

• 410.000 Groningers wonen in het gebied met schade

• 170.000 Groningers (inclusief kinderen) hebben schade aan hun huis

• 85.000 mensen hebben gezondheidsklachten

• In de periode augustus 2012-januari 2018: zes bevingen met een magnitude van 2 tot 2,5

• een beving met magnitude 2,5 tot 3 en een beving hoger dan 3, namelijk 3,4 in Zeerijp januari 2018