Hoe een Frans bouwbedrijf de terreur van IS mede financierde
Jarenlang kon IS in Syrië en Irak op eigen benen staan én terreuraanslagen financieren. In Frankrijk wordt nu steeds duidelijker hoe die geldstromen konden lopen. Zo heeft bouwbedrijf Lafarge tussen 2011 en 2015 smeergeld betaald aan de terreurorganisatie. In totaal werd aan IS en andere terreurgroepen 13 miljoen euro uitgekeerd, blijkt uit uitgelekte stukken.
Lafarge betaalde dat geld omdat het koste wat kost zijn cementfabriek wilde openhouden in de omgeving van Raqqa. In 2013 was die streek in handen gevallen van IS. Overal waren wegblokkades en de brandstofvoorziening was ook in handen van de terroristen en hun vertrouwelingen.
"Het bedrijf besloot daarom om IS te betalen. Om brandstof te kopen, om de fabriek te laten draaien en om te zorgen dat hun vrachtwagens langs de checkpoints mochten'', zegt advocaat Marie Dosé. Zij vertegenwoordigt 11 ex-werknemers van de fabriek en de ngo Sherpa, die getuigenissen verzamelde.
Wie wist ervan?
De Franse justitie doet onderzoek en heeft nu zes kopstukken van Lafarge officieel in staat van beschuldiging gesteld. De verdenking is het financieren van een terroristische organisatie.
Lafarge liet zelf een intern onderzoek uitvoeren en de conclusies waren snoeihard. "Er zijn betalingen gedaan aan een tussenpersoon in Syrië die dat geld moest verdelen over gewapende groepen. Dat was met name IS vanaf november 2013."
Topman Bruno Pescheux van Lafarge in Syrië bekende tijdens een verhoor dat hij persoonlijk wist dat IS werd betaald. "Het ging om 20.000 dollar per maand", vertelde hij.
De grote vraag is nu: wie wist ervan? Oftewel: wie eindigt er straks in het beklaagdenbankje in de rechtszaal? "Het onderzoek richt zich heel specifiek op die vraag: wie wist dat er betaald werd?", zegt onderzoeksjournaliste Dorothée Myriam Kellou, die in 2016 als eerste met de onthullingen kwam in Le Monde.
"Uit het mailverkeer van Lafarge dat ik heb kunnen inzien, blijkt dat het hoofd veiligheid van het bedrijf in Parijs dagelijks contact had met de verantwoordelijken in de fabriek in Syrië. Dus je mag aannemen dat diegene op de hoogte was van de betalingen."
Misschien hebben die miljoenen IS wel mede in staat gesteld om de aanslagen in Parijs te financieren.
Kellou sprak ook vertrouwelijk met een Franse diplomaat. "Die vertelde me dat het ministerie van Buitenlandse Zaken ook wel degelijk wist wat er gebeurde. Maar ze staken hun kop in het zand."
Het ministerie zelf ontkent op de hoogte te zijn geweest. En ook op het hoofdkantoor van Lafarge in Parijs wordt van 'nee' geschud: er zou op locatie besloten zijn IS te betalen, in Parijs wisten ze van niets.
In Frankrijk zijn de steekpenningen van het bouwbedrijf uitgegroeid tot een groot schandaal. Al was het maar omdat IS achter de meeste aanslagen in Frankrijk zat de afgelopen jaren. "Wie weet hebben de miljoenen van Lafarge een organisatie als IS wel mede in staat gesteld om de aanslagen in Parijs te financieren", zegt advocate Marie Dosé tegen de NOS.
In 2015, toen IS nog een stuk meer macht had dan nu, onderzochten we hoe de terreurgroep aan al zijn miljarden kwam:
