Wat kunnen we van de opvolger van Dijsselbloem verwachten?

Na vijf jaar heeft Jeroen Dijsselbloem het stokje als voorzitter van de Eurogroep overgedragen. De 51-jarige Portugees Mário Centeno zal de komende twee-en-half jaar de vergaderingen van de ministers van Financiën uit de eurozone leiden. Hij kondigde aan dat hij de Europese economieën bestendiger tegen crises wil maken. Wat kunnen we van hem verwachten?

Mário Centeno is een relatieve nieuwkomer in de politiek. Hij werd in 2015 minister van financiën in Portugal. Zijn centrum-linkse partij krijgt gedoogsteun van twee partijen op de linkerflank. Die coalitie was volgens critici zo onstabiel, dat het de coalitie de bijnaam geringonça opleverde. Dat laat zich het best vertalen als 'een krakkemikkige uitvinding'.

Centeno kwam in deze 'krakkemikkige uitvinding' als technocraat zonder politieke ervaring op de cruciale post van minister van Financiën. Hij studeerde aan de Amerikaanse Harvard-universiteit, waar hij zich bezighield met de arbeidsmarkt. Daarna werd hij bankier bij een Portugese bank.

Voorbeeld voor links

De twijfels over de stabiliteit van de Portugese coalitie zijn inmiddels weg. De samenwerking is een voorbeeld voor linkse partijen overal in Europa. Een jaar voordat de coalitie begon, kreeg het land nog noodsteun van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). De nieuwe ploeg stapte af van het pad van bezuinigingen en wordt inmiddels gezien als een voorbeeld van een alternatief voor beleid om de uitgaven te beperken.

Centeno was een drijvende kracht die tal van stimuleringsmaatregelen doorvoerde: zo gingen de pensioenen en de lonen omhoog. Ook heeft hij een suikertaks ingevoerd en de accijnzen op benzine verhoogd. Hiermee legt hij de nadruk op consumptieve belastingen in plaats van directe belastingen, aldus econoom Silva Peneda.

Zuinigheid

De vraag is waar Centeno in zijn nieuwe rol als voorzitter van de Eurogroep de nadruk op gaat leggen. Volgt hij de lijn van strikte overheidsuitgaven, zoals Duitsland het graag ziet? Of neemt de Eurogroep een meer 'Zuid-Europese koers', waarbij het beperken van het begrotingstekort minder belangrijk is?

Centeno is in ieder geval niet iemand die van begrotingstekorten houdt. In 2015 was het tekort in Portugal nog 4,4 procent. Centeno had dat een jaar later al teruggedrongen tot onder de twee procent.

Volgens Mariana Mortágua, parlementariër van een van de gedoogpartijen, hoeven we niet bang te zijn dat onder leiding van Centeno de uitgaven zullen oplopen. "Portugal heeft tussen 2011 en 2014 ook hard moeten bezuinigen, daarom zie ik nu liever meer investeringen in bijvoorbeeld het onderwijs en de zorg. Als hij wil, kan hij nog een miljard uitgeven. Maar Centeno houdt dat geld liever op zak dan dat hij het investeert."

De methode Centeno

Volgens Mariana Mortágua is het enige verschil tussen Dijsselbloem en Centeno de manier van handelen: "De vorige voorzitter van de Eurogroep had soms xenofobe uitspraken over Zuid-Europese lidstaten. Dat hoef je van Centeno niet te verwachten."

Hij is meer een man van de onderhandelingstafel en de achterkamertjes, in plaats van een begenadigd spreker. "Hij zal zijn werk vooral in stilte aan de onderhandelingstafel doen. Ideaal voor een voorzitter", aldus Silva Peneda.