Steve Bannon is weg, het Bannonisme niet
Nog niet zo lang geleden was Steve Bannon een van de invloedrijkste figuren in Washington. Hij speelde een cruciale rol in de verkiezingsoverwinning van Donald Trump en werd de zelfverklaarde vaandeldrager van het Trumpiaanse gedachtegoed.
Hij gaf vorm aan de eerst zes maanden van Trumps presidentschap. Denk aan het reisverbod, denk aan het schrappen van het klimaatakkoord van Parijs, denk aan het beëindigen van de onderhandelingen over het vrijhandelsverdrag TPP.
Zelfs na zijn ontslag bleef Bannon invloed hebben op het Witte Huis. Hij voelde zich bevrijd en verheugde zich op zijn terugkeer als hoofdredacteur van Breitbart News, de rechts-populistische website die populair is bij de Trump-aanhang en die Bannon als zijn megafoon gebruikt. "I've got my hands back on my weapons", zei hij met zichtbaar genoegen. Ondanks zijn ontslag bleef hij een direct lijntje houden met de president, die huiverig was zijn aanhang te verliezen.
Fire and Fury
Bannon is nu uitgekotst door zijn eigen beweging. De eerste barsten in de Trump-Bannon-coalitie verschenen in december, toen de Republikeinen een Senaatszetel in het oerconservatieve Alabama verloren aan de Democraten. Bannon steunde de extremistische kandidaat Roy Moore en haalde Trump over hetzelfde te doen. Het dramatische verlies van Moore dreef voor het eerst een wig tussen hem en de president.
Het explosieve boek Fire and Fury van Michael Wolff gaf hem de nekslag. Daarin haalde Bannon snoeihard uit naar Trumps zoon Donald jr. en schoonzoon Jared Kushner, die hij van landverraad beschuldigde. Het leverde een woedende reactie op van Trump. "Toen hij zijn ontslag kreeg, verloor hij niet alleen zijn baan, maar ook zijn verstand", sneerde de president.
Steve Bannon bood nog zijn excuses aan, maar toen was het al te laat. Een beslissend moment kwam met de verklaring die de steenrijke Mercer-familie uitgaf. Die is de belangrijkste financier van Breitbart en het was Rebekah Mercer die Trump in de zomer van 2016 overhaalde om Bannon aan te stellen als verkiezingsstrateeg.
De Mercers kozen in de ruzie tussen Bannon en Trump de kant van de president. Ze maakten duidelijk dat ze het werk van Breitbart bleven steunen, maar dat ze alle banden verbraken met diens hoofdredacteur. Daarmee was het lot van Bannon bezegeld.
America First
Dat wil niet zeggen dat Bannonisme dood is. Al is Trump steeds meer gaan lijken op een traditionele Republikein (denk aan het belastingplan), ideeën over economisch nationalisme en een hard immigratiebeleid zijn bepalend in het Witte Huis. Steve Miller, een protegé van Bannon, is nog altijd adviseur van Trump en hij zwaait fier de America First-vlag, getuige dit explosieve interview met CNN.
Steve Bannon is weg, het Bannonisme leeft voort.