'Boekhouder van Auschwitz' moet nu echt de cel in

De 96-jarige oud-SS'er Oskar Gröning, beter bekend als 'de boekhouder van Auschwitz', komt definitief niet onder zijn celstraf uit. Dat heeft het Duitse Constitutionele Hof bepaald.

Gröning werd in 2015 veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf voor medeplichtigheid aan de moord op 300.000 Joden in het concentratiekamp. Correspondent Judith van de Hulsbeek zegt in het NOS Radio 1 Journaal dat het ging om een bijzondere veroordeling: "Tot dan toe waren maar weinig oud-SS'ers veroordeeld van wie niet bewezen was dat ze zelf hadden gemoord."

De veroordeling van Gröning liet ook lang op zich wachten, omdat de Duitse justitie het onmogelijk achtte medeplichtigheid aan moord te bewijzen bij SS'ers die laag in rang waren. "Dat veranderde in 2011, toen een rechter oordeelde dat Sobibor-bewaker John Demjanjuk onderdeel was van de moordmachine van de nazi's, ook al was zijn rol maar klein."

Beroep

Gröning tekende beroep aan tegen de veroordeling vanwege zijn gezondheidstoestand, maar dat werd afgewezen omdat de rechter hem fit genoeg achtte voor een gevangenisstraf.

De oud-SS'er stapte vervolgens naar de hoogste Duitse rechter. Hij eiste uitstel van zijn straf omdat hij vond dat zijn gezondheidstoestand onvoldoende is meegenomen in de veroordeling. Een celstraf zou zijn fundamenteel recht op leven beperken. Het Constitutioneel Hof oordeelt echter dat de man voldoende medische hulp kan krijgen in de gevangenis.

SS-onderofficier

Gröning, die op vrije voeten bleef hangende het beroep, werkte van 1942 tot 1944 als SS-onderofficier in Auschwitz. Hij was verantwoordelijk voor de bagage van Joden die net bij het concentratiekamp aankwamen en naar de gaskamers werden gebracht. Hij telde het geld en stuurde dat op naar het SS-hoofdkwartier in Berlijn.

In 2015 vroeg hij tijdens de eerste zittingsdag van zijn proces om vergeving. Hij zei dat het voor hem buiten kijf stond dat hij "moreel medeschuldig" was. Hij noemde zich echter een klein radertje in het geheel.