'Scheiden is normaal, maar de maatschappij is er nog niet op ingericht'

• Lambert Teuwissen

  redacteur Online

Zelfs als gescheiden ouders wel goed met elkaar communiceren, gaat het nog weleens fout, merkte Charlotte van Kessel. "Elke kleuter is blij als hij pannenkoeken krijgt, maar bij mijn stiefzoon bleef een keer een reactie uit. Toen bleek dat hij het die week al twee keer eerder had gegeten, omdat hij steeds van huis wisselt."

Ze schreef er het kleuterboekje Drie keer pannenkoeken over. "Jip en Janneke anno 2017", noemt ze het zelf. "Ik vond het gek dat de boekjes die ik aan Bjørn voorlas heel traditioneel zijn, terwijl wij probeerden uit te leggen dat twee huizen heel normaal is. In het ene woont je papa, in de andere je mama. Dat is ook gewoon."

Het CBS presenteerde vandaag cijfers waaruit blijkt dat steeds meer kinderen niet bij beide ouders wonen: in de laatste 20 jaar groeide het van 400.000 tot 600.000. Ruim een kwart van de ouders kiest voor co-ouderschap, waarbij kinderen zowel bij moeder als vader wonen.

"Er is heel veel in de maatschappij veranderd. In 1970 moest je nog kunnen bewijzen dat een partner vreemdging om te kunnen scheiden, nu houdt bijna 40 procent van de huwelijken geen stand", somt Marsha Pinedo op. "Maar de maatschappij is nog niet ingericht op die veranderingen. Er is bijvoorbeeld meer voorlichting nodig over wat een scheiding of een nieuw gezin vormen inhoudt."

Als directeur van Villa Pinedo, waar kinderen van gescheiden ouders terechtkunnen, merkt de kindertherapeut dat kinderen veel last hebben met hoe hun ouders communiceren - of juist niet. "Als ouders niet of moeilijk communiceren, dan komt dat automatisch bij het kind te liggen. Het is belangrijk dat ouders regelmatig met elkaar overleggen, zodat kinderen dat niet hoeven doen. Die positieve communicatie onderling is echt van belang."

Van Kessel, die ook voor de NOS werkt, herkent het beeld. "Ik vind het heel verdrietig als de druk bij kinderen wordt gelegd: 'Zeg dat maar tegen je vader.' Dat komt voort uit het onderlinge gevecht tussen de volwassenen."

Zij en haar partner bleven goed communiceren met zijn ex. "We bemoeien ons niet met elkaars leven, maar alles wat met Bjørn te maken heeft wordt besproken. We gaan samen naar ouderavonden, kijken wat voor school bij hem past, overleggen met docenten."

Soms betekent dat over je schaduw springen. Zo heeft Van Kessel "een huishouden van Jan Steen", terwijl Bjørns moeder juist stipt en geordend is. "Hoewel ik me niet drukmaakte over modderpoten in de gang, heb ik Bjørn toch geleerd zijn schoenen uit te trekken. Sommigen maken daar een enorm ding van, maar je hebt tot iemand 18 is met elkaar te maken, dus dan kun je het maar beter gezellig houden."

Pinedo: "De afronding van partnerschap naar ouderschap moet goed geregeld zijn. Als je gaat scheiden moet je heel intensief communiceren, terwijl je eigenlijk denkt: we zijn van elkaar af. Daar moet meer voorlichting over komen."

Bjørn, inmiddels elf, heeft veel aan de aanpak van zijn vader en moeder. "Hij heeft geen last van de scheiding, al zou hij graag willen dat we in dezelfde straat gingen wonen. Maar hij ziet dat zijn ouders het beste met hem voorhebben."