Whatsapp- en sms-berichten op werktelefoons zijn te 'wobben'
Whatsapp- en sms-berichten op zakelijke telefoons mogen worden opgevraagd via de Wet openbaarheid van bestuur. Ze vallen volgens de rechtbank Midden-Nederland onder de definitie van document en zijn daarom te 'wobben' voor bijvoorbeeld journalisten.
Het Rijk had in de zaak aangevoerd dat chatten met whatsapp of sms de vervanger is van het vroegere telefoonverkeer en daarom niet onder de definitie van een document valt. Het vluchtige karakter zou ook niet vergelijkbaar zijn met bijvoorbeeld een e-mail.
Maar daar gaat de rechtbank niet in mee. Ook al zou het een vervanger zijn van het vroegere bellen, whatsapp- en sms-verkeer is "vastgelegd" in tegenstelling tot een telefoongesprek. De berichten lijken op e-mailberichten die volgens de rechters evident onder de WOB vallen. Als dus bijvoorbeeld ambtenaren op telefoons van hun werkgever berichten uitwisselen over een bepaald onderwerp, dan vallen die onder een eventueel WOB-verzoek.
De uitspraak is van vorige week vrijdag en werd gedaan in een zaak tussen een branchevereniging voor zorgaanbieders uit Houten en het ministerie van VWS.
Onontgonnen gebied
In hoeverre het ook in de praktijk uitvoerbaar is om dit soort berichten op te vragen is nog niet duidelijk. Volgens advocaat Anita van de Berg, gespecialiseerd in WOB-zaken, is dit een onontgonnen gebied waar nog nieuwe jurisprudentie over moet komen.
Zo zouden sms- en whatsappberichten vanwege de laagdrempeligheid van deze media sneller van persoonlijke aard kunnen zijn of onder de noemer 'intern beraad' vallen en over die documenten hoeft geen informatie verstrekt te worden ten behoeve van de Wet openbaarheid van bestuur.
Aan de andere kant denkt ze dat werkgevers best om een uitdraai of kopie van de berichten kunnen vragen zolang het om bestuurlijke aangelegenheden gaat.
Richtlijnen
In hoeverre mensen gedwongen kunnen worden berichten af te staan is ook niet duidelijk. Kan iemand die zegt de berichten op zijn telefoon gewist te hebben bijvoorbeeld gedwongen worden zijn telefoon af te staan voor onderzoek?
Van den Berg verwacht dat dit de komende tijd allerlei nieuwe vragen gaat oproepen en dat bedrijven op korte termijn richtlijnen zullen opstellen over het delen van informatie via sms en whatsapp. "Ze zullen hun medewerkers ervan bewust willen maken dat dit berichtenverkeer nu ook onder de WOB valt."