Strijd om 'nieuwe tanken' barst los; 'Shell wordt bevoordeeld'
Lang was er bij Shell aarzeling, maar met de opening van het eerste snellaadstation voor elektrische auto's stort de oliegigant zich nu toch ook op de markt voor elektrisch rijden. Het leidt meteen tot onrust bij de veel kleinere bedrijven die daar al mee bezig waren. Fastned, dat al 63 snellaadstations heeft staan, vindt dat Shell wordt bevoordeeld.
"Het begint ermee dat Shell zomaar stroom gaat verkopen op de vergunning die ze hebben om brandstof te verkopen", zegt CEO Michiel Langezaal, die Fastned oprichtte samen met Bart Lubbers, een zoon van oud-premier Lubbers. "Dat vinden wij raar. Wij mogen als stroomleverancier ook niet zomaar benzine verkopen. We zijn naar de rechter gestapt." Over twee weken is de zitting.
Bij Shell lijkt niemand daar echt wakker van te liggen. "Op de bestaande vergunning van Rijkswaterstaat is een aanvullende beschikking toegekend", laat het concern weten. "En in die aanvullende beschikking is bevestigd dat Shell snellaadpunten mag installeren."
Daarnaast krijgt Fastned geen toestemming om shops te openen bij de laadstations. "Als je je auto oplaadt, wil je misschien even een kop koffie halen of naar het toilet", zegt Langezaal. "Wij willen onze klanten niet in de kou laten staan. Maar we krijgen geen toestemming van Rijkswaterstaat. Ze zeggen dat dan de verkeersveiligheid in het geding is. Waarom mogen tankstations dan wel shops hebben?"
De rechter stelde Fastned eerder dit jaar in het gelijk, maar Rijkswaterstaat gaat in beroep. Het Rijksvastgoedbedrijf stelt dat extra shops langs de snelwegen tot 2024 niet kunnen. Het bedrijf is gebonden aan afspraken met de oliemaatschappijen over het veilen van winkellocaties langs snelwegen. Die afspraken kunnen volgens het Rijksvastgoedbedrijf nu niet worden opengebroken.
Waarom geen borden?
Tot slot vindt Fastned het vreemd dat Rijkswaterstaat weigert om langs snelwegen borden te plaatsen waarop een laadstation wordt aangekondigd. "Dat doen ze wel voor benzinestations, dan weet je als automobilist dat er bijvoorbeeld over een kilometer een tankstation zit", zegt Langezaal. "Waarom kunnen oplaadstations voor elektrische auto's dan niet worden vermeld?"
Volgens Rijkswaterstaat is dat een kwestie van tijd. Zodra de borden met pictogrammen voor parkeerplekken, wegrestaurants en tankstations moeten worden vervangen, krijgen de nieuwe borden ook een pictogram voor alternatieve brandstoffen. Nu alles vervangen of aanpassen, is volgens de wegbeheerder te duur.
Het gebrek aan medewerking van de overheid was voor Fastned tot nu toe vooral vervelend. Maar nu de strijd om de elektrische rijder serieus geopend lijkt te worden, dreigt het meer dan vervelend te worden.
"Wij volgen natuurlijk de markt en elektrisch rijden neemt toe", zegt Marjan van Loon, president-directeur van Shell Nederland. "En wij willen er zijn voor alle automobilisten." Binnen afzienbare tijd worden op 25 tankstations van Shell snelladers neergezet.
Langere adem
Fastned wil doorgroeien van de huidige 63 station naar 200 stations. De omzet groeit met 10 procent per maand, maar er is nog geen winst gemaakt. "Wat dat betreft heeft een partij als Shell natuurlijk een langere adem", zegt Michel Bayings van Emobility, adviseur voor elektrisch rijden. "Shell stapt er nu in om strategische redenen, ze hoeven niet meteen geld te verdienen. En dat kunnen zij heel lang volhouden."
De vraag daarbij is hoe de elektrische rijder straks gaat opladen. "Er zijn niet zoveel mensen die meer dan 300 kilometer op een dag rijden", zegt Michel Bayings van Emobility, adviseur in elektrisch rijden. "Dus veel mensen kunnen 's avonds en 's nachts thuis opladen en overdag op het werk."
Maar Bayings ziet wel degelijk kansen voor de snelladers. "Het gros van de Nederlanders heeft geen eigen oprit. En gemeentes zullen niet oneindig laadpalen blijven plaatsen in woonstraten. Zeker als je straks je auto in 5 minuten kunt opladen bij een snellaadstation, is de noodzaak er ook niet meer zo. Dan wordt dat gewoon het nieuwe tanken. Sowieso komen er ook steeds meer elektrische taxi's, bestelbusjes en vrachtwagens. Die zullen ook tussendoor snel willen laden."
Vertrouwen
Investeerders hebben nog alle geloof in Fastned. De eigenaren haalden afgelopen week nog de gewenste 3 miljoen euro op voor nieuwe investeringen. Vervolgens zijn extra obligatieleningen in de markt gezet en is er nog eens 3 miljoen euro opgehaald.
"Met onze huidige snelladers laad je op in 20 tot 30 minuten", zegt Langezaal van Fastned. "Maar we gaan binnenkort tien superopladers plaatsen, waarmee je je auto in 5 tot 7 minuten kunt opladen."
Maar ook hier zit Shell Fastned op de hielen. Het olieconcern doet sinds kort, samen met grote Duitse automerken, mee aan het Europese netwerk Ionity. En Ionity wil in Nederland ook tien superladers plaatsen. Ook heeft Shell onlangs NewMotion overgenomen, een grote speler in elektrisch opladen. Bij Shell is de knop serieus om.
"Je kunt nu natuurlijk nog niet zeggen wie de winnaars en de verliezers worden", zegt Bayings. "Maar het is sowieso heel erg goed voor de BV Nederland dat er geïnvesteerd wordt in elektrisch rijden. Daar profiteert straks iedereen van."