Steeds meer jonge Tunesiërs op boten naar Europa, waar ze wél toekomst zien

De afgelopen maanden is het aantal migranten dat vanuit Tunesië in bootjes vertrekt en aankomt op Sicilië, sterk toegenomen. Alleen al in de laatste twee maanden ging het om ruim 5000 migranten, meer dan in 2015 en 2016 samen. Wat opvalt: het zijn vooral Tunesiërs.

"Het zijn voornamelijk jonge mannen die in eigen land geen toekomst meer zien", zegt correspondent Marcel van der Steen. "Steeds meer jongeren horen verhalen over een betere toekomst in Europa en willen het ook proberen." Van der Steen zocht in Tunesië mensen op die de oversteek willen wagen:

Bij migratie vanuit Afrika naar Europa wordt vaak gedacht aan migranten die via de Sahel of sub-Sahara-Afrika naar Libië reizen, om van daar door smokkelaars naar Europa te worden gebracht. Ook het nieuws over migranten die als slaven worden verhandeld, kwam vorige maand uit Libië, een land dat nog altijd geen centraal gezag kent.

Arabische Lente

Maar in Tunesië is de situatie voor veel jongeren nu dermate uitzichtloos, dat een risicovolle overtocht naar Europa als enig overgebleven mogelijkheid wordt gezien op een beter leven. Van der Steen: "Het land heeft te kampen met hoge werkloosheid, vooral onder jongeren. Er is veel armoede, zeker buiten de hoofdstad Tunis."

In 2010 was Tunesië het eerste land waar de Arabische Lente uitbrak, maar zeven jaar later is er van de hoop weinig meer over, zegt onze correspondent. "De situatie is grotendeels hetzelfde gebleven. Mensen hebben weinig uitzicht op een baan die ervoor kan zorgen dat de situatie verbetert."

Daarom maken veel jongeren voor 1500 euro in kleine vissersbootjes de oversteek naar Sicilië. Zelfs smokkelaars zien zichzelf als slachtoffer van de omstandigheden, zo zegt een van hen. "Als ik met een boot met twaalf mensen vertrek, voelt het alsof ik de problemen voor twaalf mensen heb opgelost." Over zijn eigen situatie zegt hij: "Mijn kinderen moeten naar school. Geef me een goede baan en ik stop direct met mensensmokkel."

In de wintermaanden is het te koud om de oversteek te wagen. Maar in het voorjaar zal de migratiestroom richting Sicilië weer sterker worden, zo is de verwachting.

Extremisme

De uitzichtloze situatie voor veel jongeren in Tunesië is niet alleen een voedingsbodem voor migratie. Ook extremisme wordt door het gebrek aan perspectief in de hand gewerkt. Uit Tunesië vertrokken de afgelopen jaren 6.000 tot 8.000 jonge mannen richting Irak en Syrië om zich bij Islamitische Staat aan te sluiten.

Volgens Van der Steen is de radicalisering een logisch gevolg van de armoede: "Veel mensen denken: het maakt niet uit wat je doet. Of je nu in een bootje richting Europa gaat of dat je je bij IS aansluit: het biedt een uitweg uit de uitzichtloze situatie."