Pleeggezin nu 'cruciaal' voor achtergelaten jongetje Amsterdam CS

• Tomas Riemens

  redacteur Online

Het jongetje dat zondag is achtergelaten op Amsterdam Centraal wordt opgevangen in een pleeggezin. "Daar moet hij tot rust komen", zegt Richard Bakker van de Raad voor de Kinderbescherming. "De eerste opvang is cruciaal bij dit soort kinderen."

De 5-jarige werd zondag zonder begeleiding gevonden op het station. Hij was kort daarvoor nog gezien met een vrouw. Zij werd vanmiddag aangehouden in het centrum van Amsterdam. Wat haar verhaal en haar relatie met het kind zijn, is niet bekend. "Maar het is vrij uniek dat zo'n jong kind ergens alleen wordt achtergelaten", zegt Bakker.

Het jongetje dat zondag op Amsterdam Centraal werd gevonden maakt het volgens de politie naar omstandigheden goed. De komende tijd blijft hij waarschijnlijk bij pleegouders. Het jongetje is terechtgekomen in een zogenoemd crisispleeggezin: pleegouders die speciaal voor dit soort situaties zijn gescreend en getraind.

Ook Marleen Koens en haar man volgden zo'n training en functioneerden vervolgens als crisisopvang. Als je aangeeft dat je beschikbaar bent, kunnen de pleegouders in kwestie worden gebeld, vertelt ze. "En dan kan het heel snel gaan. Bij ons stond het pleegkind binnen anderhalf uur op de stoep."

Op dat moment weet het gezin nog weinig over het kind in kwestie. "Wij wisten alleen het geslacht, de naam en de leeftijd bij benadering, veel andere gegevens waren niet bekend. Bij ons bleek het meisje dat binnenkwam alleen Frans te spreken." Die periode was moeilijk en hectisch, zegt Koens. "Maar je hebt wel het idee dat het kind je op dat moment hard nodig heeft."

Vooral voor jonge kinderen is zo'n situatie erg heftig, vertelt ook Tiny Klaver. Zij ving de afgelopen 33 jaar met haar gezin meer dan 150 kinderen op. "Aan kleintjes kun je niet uitleggen wat er aan de hand is. Ze worden uit een bekende omgeving geplukt, zonder dat ze begrijpen waarom. Er zitten kinderen bij die vooral de eerste tijd alleen maar huilen."

Niet praten

Het jongetje dat op Amsterdam Centraal werd achtergelaten, zei geen woord. Ook dat komt niet vaak voor, zegt kinderpsychiater Peter Dijkshoorn. "Dat kan komen door een post-traumatische stressstoornis, maar ook door autisme. Bij kinderen die niet praten, ligt dat vaak aan de situatie. Je kunt je er wel wat bij voorstellen: hij zit alleen maar met vreemden, in een vreemde omgeving."

Volgens Dijkshoorn uit het kind zich mogelijk wel door gezichtsuitdrukkingen en reacties. Ook Bakker van de Raad voor Kinderbescherming zegt dat er meer manieren zijn om met een kind te communiceren. "Als taal niet lukt, kan dat ook met gebaren, tekeningen en plaatjes."

Terwijl het kind bij het pleeggezin verblijft, heeft de Raad voor Kinderbescherming 12 weken de tijd om onderzoek te doen. Daarna moet er een plan liggen voor verdere opvang en eventuele behandelingen. Crisispleeggezinnen bieden in principe tussen de zes weken tot drie maanden opvang. In die tijd was er veel contact met hulpverleners, zegt Marleen Koens.

"Het is een heel complexe situatie, waarbij gekeken wordt naar de behoeftes van het kind en de mogelijkheden voor verdere opvang. Als pleegouder ga je in de tussentijd met het kind naar de huisarts, regel je een basisschool, probeer je zo goed mogelijk voor het kind te zorgen en ben je een belangrijke observator. Die periode had veel impact op het gezinsleven."

Maar ondanks de moeilijkheden die de crisisopvang met zich meebrengt, zegt zowel Koens als Klaver dat het vrijwilligerswerk loont. "Het is gewoon hard nodig", zegt Klaver. "Er belanden steeds meer kinderen in de pleegzorg, maar er zijn minder pleeggezinnen." Ze is daarom niet van plan te stoppen als pleegouder. "De afgelopen jaren hebben we geprobeerd af te bouwen, maar dat lukt niet", zegt ze lachend.