Marokkaanse betogers voor etenstijd thuis

Door verslaggever Gerri Eickhof in Rabat

"Een beschaafde, goed georganiseerde optocht zonder ongeregeldheden." Zo typeert een ochtendkrant die we rond middernacht al kunnen kopen de Manifestatie van 20 Februari, de betoging van gisteren.

Zeker, in een paar noordelijke steden zijn vernielingen aangericht, het werk van relschoppende vandalen. Maar de serieuze demonstranten zijn redelijk en ordelijk gebleven en vooral: ze zijn rond etenstijd bijna allemaal naar huis gegaan.

Een paar groepjes zijn her en der achtergebleven om tot laat in de avond geanimeerd maar beleefd te discussiëren totdat ook zij, door slaap overmand of door de plicht van morgen geroepen, hun bed opzochten.

Ordetroepen

In de hoofdstad Rabat zien we hoe inmiddels het enige overgebleven gezelschap op de Mohammed de Vijfde Boulevard, centrum van het grootste protest van het land, bestaat uit ordetroepen die kennelijk nog dienst hebben. Eerder stonden ze verspreid in de zijstraten, nu kaarten ze gezamenlijk na over de voorbije dag waarop ze niet in actie kwamen.

Hebben de machthebbers alleen maar geluk gehad dat de betogers verdeeld waren over de doelstellingen van hun protest en daardoor geen vuist konden maken? Of hebben de koning en zijn regering het misschien ook veel slimmer aangepakt dan de andere leiders in de roerige Arabische wereld? Dat laatste waarschijnlijk.

Solidair

De eerste 20 Februari-oproep via Facebook werd door de regering beantwoord met een koopkrachtcompensatie. Meteen na het eerste 20 Februari-filmpje op YouTube kondigde de koning versnelde sociale woningbouw af. Sommige politieke partijen verklaarden zich solidair, andere wilden met de organisatoren van de betoging in gesprek.

De regering toonde begrip voor de schreeuw om mensenrechten, democratisering, gerechtigheid en verdeling van de welvaart. Een broer van de koning vertelde dat zijn hart bij de betogers lag. Er werd een officiële demonstratievergunning afgegeven met de belofte dat de politie terughoudend zou optreden.

Die belofte werd gehouden, zodat alleen de verkeerspolitie zich ermee bemoeide om de straten keurig af te zetten voor het autoverkeer. Een ordedienst deelde water uit en legde een bewassingsinstallatie aan voor de weinige betogers die in de plantsoenen het middaggebed in acht wilden nemen.

Discussies

Het was soms bijna ontroerend om te zien hoe oprecht betogers met elkaar in discussie gingen om vol vuur de manieren voor verbetering van het lot van hun land te beargumenteren. Het sloot aan op de praatgrage volksaard waarbij enthousiaste ruzies toch zelden uitdraaien op handgemeen. Een gemiddelde vakbondsdemonstratie op het Museumplein in Amsterdam kent meer venijn.

Natuurlijk weten de Marokkanen wat er om hen heen gebeurt. Ze beschouwen die gebeurtenissen als inspiratie, teken van hoop en waarschuwing tegelijk. Met sympathie spraken de actievoerders over Tunesië, met bewondering over Egypte, met afgrijzen over Libië, met trots over hun eigen land en hun eigen manifestatie.

En volgend jaar zijn er verkiezingen en dan moet het echt eerlijk gaan, dan worden de rekeningen met de politiek vereffend en dan wordt het echt allemaal beter, zo is het idee vooralsnog. Want in Marokko gaat het echt een beetje anders dan in de naburige landen. Nog wel in elk geval.

Inmiddels is het maandagochtend, de dag na het protest. Op de Mohammed de Vijfde Boulevard zijn de duiven teruggekeerd.