OVV: kwestie Omtzigt schadelijk voor MH17-onderzoek

De kwestie rond CDA-Kamerlid Omtzigt, die betrokken was bij een verklaring van een Oekraïner over de MH17-ramp, kan schadelijk zijn voor het verdere MH17-onderzoek en het verloop van het strafproces. Dat zegt Tjibbe Joustra, voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV). "Het geeft ruimte voor andere theorieën over de toedracht van de ramp."

Uit onderzoek van de OVV blijkt dat vlucht MH17 met een Buk-raket uit de lucht is geschoten. Dat staat onomstotelijk vast, zegt Joustra. Van begin af aan heeft Rusland gesuggereerd dat het toestel door een ander vliegtuig is neergehaald.

Desinformatie

Dat was in mei ook het verhaal van de Oekraïner, die na bemiddeling van Omtzigt sprak op een bijeenkomst met nabestaanden. Daar zei hij dat hij en dorpsgenoten andere vliegtuigen in de lucht hadden gezien ten tijde van het neerstorten van het vliegtuig.

Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken, die vandaag waarschuwde voor het gevaar van desinformatie, vooral verspreid door Rusland, gaat ervan uit dat Omtzigt uitzoekt wat er precies is gebeurd.

"Maar ik zie het wel als een illustratie van het feit hoe gemakkelijk onwaarheden onderdeel kunnen worden van de discussie", zegt Ollongren. "Mensen met kwade bedoelingen kunnen zich in groepen mengen die met heel andere dingen bezig zijn, en hen dus eigenlijk misbruiken voor de desinformatie die zij willen verspreiden."

AIVD

Of de AIVD de kwestie-Omtzigt onderzoekt wil de veiligheidsdienst niet zeggen, omdat de dienst nooit uitspraken doet over individuele zaken. Maar politieke beïnvloeding behoort tot het taakgebied van de AIVD, laat een woordvoerder weten.

"De brief van de minister vanmorgen onderstreept ook de urgentie van dat probleem", licht de woordvoerder toe. "Het gaat daarbij niet alleen om het beïnvloeden van de publieke opinie door de verspreiding van nepnieuws, maar ook om directe beïnvloeding van de democratische rechtsorde, waarbinnen de politieke ambtsdragers opereren."

Gebruikt

Op een vraag aan Omtzigt of hij vindt dat hij door Rusland is gebruikt zegt hij: "De Russen zullen alles aangrijpen om desinformatie te verspreiden, daar hoeft u mij niet geheel verantwoordelijk voor te maken."

Omtzigt zegt dat er in het Russische nieuws elke dag wel een nieuwe theorie voorbij komt. Hij onderschrijft de eindconclusie van de OVV dat vlucht MH17 met een Buk-raketsysteem is neergehaald en heeft dat op de bijeenkomst ook gezegd.