Giphart schreef samen met robot 'behoorlijk goed stukje tekst'

Een half jaar na de atomisering van het lichaam van Susan Calvin krijg ik een bericht in mijn neurocircuit. Ik werk op dat moment aan een pamflet over de Machines - mijn visie op hun steeds groter wordende greep op onze Sferen en het leven van de mensen. Gaan wij Aardlingen in vrijheid de tweeëntwintigste eeuw halen?

Het zou goed kunnen dat deze omineuze vraag niet door een mens maar door een machine wordt gesteld. De raadselachtige zinnen vormen namelijk het begin van een verhaal dat Ronald Giphart schreef samen met een robot. Voor de jaarlijkse campagne Nederland Leest maakten ze een tiende hoofdstuk bij de bundel Ik, Robot van Isaac Asimov.

Dat was geen eenvoudige opgave, vertelt Giphart in het NOS Radio 1 Journaal. "Het kostte veel van mijn hersencapaciteit. Het was heel erg zoeken wat hij mij wilde laten opschrijven." Giphart gaf de robot steeds een voorzetje, waarna die zelf drie vervolgzinnen verzon.

De robot sloot met zijn verhaal aan op de 200 voorgaande karakters. Giphart boetseerde het verhaal vervolgens tot een lopend geheel.

Schrijfrobot Asibot werd ontwikkeld door wetenschappers van de universiteit van Antwerpen. Hij nam in een week tijd 10.000 Nederlandse romans tot zich en leerde op basis van die honderden miljoenen woorden om zelf te schrijven.

Hij kon daarbij verschillende schrijfstijlen gebruiken, zoals die van Reve, Nescio of Giphart zelf. "Ik moest daar vervolgens chocola van maken", zegt Giphart. "Dat was ongelooflijk grappig en er gebeurden een heleboel bijzondere dingen. Ik stond als het ware als een dirigent voor een orkest waarin allemaal muzikanten lawaai maakten en daar moest een mooie symfonie uit komen."

"Zo'n robot is niet nieuw, maar de technologie staat nog in de kinderschoenen", zegt Giphart. De robots worden steeds beter, doordat ze zelflerend zijn. "Het werd tijd dat een echte schrijver de robot aan de hand nam en dat we probeerden om een tiende hoofdstuk toe te voegen. Dat is volgens mij erg goed gelukt."

Hij moest roeien met de riemen die hij had, vertelt Giphart. "Op een gegeven moment kwam er een man met een baard, er kwamen voertuigen die ik niet kende. Zo moest ik een verhaal maken. Normaal ben ik de baas, sta ik aan het roer, nu werden mij dingen gegeven."

Het was voor Giphart een bijzondere ervaring. Hij vindt dat het eindresultaat ongelooflijk lijkt op de stijl van Asimov. "We zijn op het punt dat robots een behoorlijk goed stukje tekst kunnen produceren."

Bang dat zijn werk door robots wordt overgenomen, is Giphart niet. "Ik schrijf als een kracht en een strijd tegen de wereld. Ik schrijf om mezelf te vermaken, daar heb ik geen robot voor nodig."