Strijd om Duitse ministerie van Financiën in formatiegesprekken
In Nederland kwam deze week met de installatie van het kabinet een einde aan een recordformatie. In Duitsland verlopen de gesprekken ook moeizaam. Merkels CDU, zusterpartij CSU, de liberale FDP en de linkse Grünen zijn nog in verkennende fase, maar toch komen er ook al concrete afspraken naar buiten. Dat blijkt bijvoorbeeld uit documenten die de onderhandelaars zelf twitteren.
Achter de schermen gaat het er minder harmonieus aan toe. Zo is nu al duidelijk dat om een van de meest begeerde posten, die van minister van Financiën, flink zal worden gevochten.
In het vorige kabinet was de post in handen van de populaire, maar door zijn strenge bezuinigingspolitiek soms ook gevreesde en gehate, CDU-minister Wolfgang Schäuble. Het kantoor van Merkel en het ministerie van Financiën waren bij de meeste thema's twee handen op een buik.
Schäuble is inmiddels weg, hij is nu Bondsdagvoorzitter. Merkels rechterhand Peter Altmaier houdt er in de tussentijd de wacht en als het aan Merkel ligt, blijft dat in het komende kabinet zo.
Buitenspel
Maar ook de mogelijke nieuwe coalitiepartner FDP heeft zijn zinnen op het ministerie gezet. Opnieuw een CDU'er op die post is niet wenselijk, zei FDP-leider Christian Lindner meerdere keren tijdens de campagne. Hij vreest vooral dat zijn partij door een-tweetjes tussen het Kanzleramt en het invloedrijke ministerie buitenspel wordt gezet. Wie de ministerspost dan zou moeten vervullen, dat is niet duidelijk, maar Lindner en zijn vice-voorzitter Kubicki worden genoemd als mogelijke kandidaten.
Degene die het ministerie gaat bestieren heeft ook op Europees niveau veel invloed. Schäuble stond bekend als criticus, bijvoorbeeld over schuldenverlichting voor Griekenland. Maar hij was wel een voorstander van vergaande Europese monetaire integratie, zoals de Franse president Macron wil. De FDP is daar sceptisch over en wijst een eurozonebegroting af. Merkel is zelfs bang dat de partij het Europese noodfonds ESM wil uitkleden.
Het is niet ondenkbaar dat het alleen lukt om een coalitie te bouwen als de FDP deze belangrijke ministerspost krijgt. Voor dat geval heeft Merkel een uitweg bedacht. Weekblad Der Spiegel schrijft dat er binnen de CDU/CSU plannen circuleren om Europese politiek van het ministerie van Financiën naar het ministerie van Economische Zaken over te hevelen.
Dat betekent overigens nog niet dat alle monetaire plannen zonder problemen door de Bondsdag komen, want ook als coalitiepartner zal de FDP meer tegenstand bieden dan Merkel tot nu toe gewend was.