Weekblad Donald Duck 65: het leven in Duckstad met ei-pad en snoetboek

Zomerkwasten, zo'n dag met Lulach, dansen op Gansvalley en Max in de Formule eend. De woord- en naamgrappen houden nooit op bij Donald Duck. Met een speciale jubileumeditie viert de Nederlandse editie van het weekblad vandaag zijn 65ste verjaardag.

Het gaat goed met het blad, vertelt hoofdredacteur Joan Lommen in het NOS Radio 1 Journaal. "We hebben een oplage van 218.000 en een bereik van 2 miljoen lezers, dus dat is toch behoorlijk."

Lommen las haar eerste Donald Duck begin jaren 60. "Het was een wonderbaarlijke wereld van dieren die konden praten en in matrozenpakjes rondliepen. Dat vond ik als kind heel bizar."

Zo'n twintig jaar later kwam ze als redacteur bij het weekblad terecht en ze ging er nooit meer weg. Daarvoor is werken bij Donald Duck gewoon te leuk, vertelt ze. Niet in het minst vanwege de sfeer op de redactie.

"De redactievergadering is een ramp. We hebben allemaal heel creatieve redacteuren die allemaal grappen verzinnen. Iedereen is de leukste. De een maakt een grap en de ander gaat er nog een keertje overheen. Dus het zijn erg vermoeiende redactievergaderingen, maar uiteindelijk komen er heel leuke dingen uit."

Vervolgens moet de redactie aan de slag om de deadline te halen. "Het is een wonder dat het blad elke week tot stand komt. Ik zeg altijd: het is een weekblad, maar we doen er langer over dan een week om het te maken."

De humor in de stripverhalen heeft vaak meerdere lagen, zodat zowel kinderen als volwassenen er iets leuks uit kunnen halen. Bekend voorbeeld is een boek in Goofy's boekenkast: De ontdekking van de zemel van Harry Muesli. "Een kind ziet: dat is een saai boek, en dat is genoeg. Sommige kinderen zullen nog denken: wat een grappige titel. Die zien dat muesli en zemel iets met elkaar te maken hebben. En volwassenen halen die derde laag eruit en zullen Harry Mulisch erin herkennen."

Door de jaren heen werden talloze namen verhaspeld waarvan de oorsprong vaak niet moeilijk te raden was, zoals Gans Kazan, Sonja Kwakker, Justin Pieper, Eva Jikwek, Geert Kwak, Katja Schuurspons, Georgina de Zwaan, Marco Snorbato, Doutzen Poes en Pieter van den Hoogenplank.

Dat de Donald Duck nog altijd wekelijks in meer dan 200.000 brievenbussen valt, komt ook doordat de makers ervoor zorgen dat Duckstad bij de tijd blijft. Inmiddels heeft Donald een ei-pad en bezoekt hij daarop snoetboek en Kwarkplaats. En Donald heeft inmiddels ook een leven buiten het papieren weekblad, bijvoorbeeld op Twitter en Instagram.

Een "parodie op de samenleving" noemt Lommen het leven in Duckstad. "Veel mensen zeggen dat we actueel zijn. Maar dat zijn we eigenlijk niet, want we hebben zo'n lange productietijd dat we helemaal niet kunnen inspelen op de actualiteit."

Soms gaat het daardoor bijna mis, zoals in 2014. "We hadden bijvoorbeeld een verhaal met een monstertruck liggen dat we wilden plaatsen, en toen gebeurde er een ramp met een monstertruck. Toen hebben we dat verhaal op het laatste moment teruggetrokken en het ligt nu nog steeds op de plank. Want we vinden nog niet dat de tijd rijp is om daar weer grappen over te maken."

De redactie is zich ondanks alle humor zeer bewust van de voorbeeldfunctie die het blad heeft. Van oudsher zijn er vanuit Disney strenge regels: Donald drinkt en rookt bijvoorbeeld niet. "Maar we hebben daarnaast een eigen geweten. Je moet oppassen met wat je doet omdat kinderen het kunnen nadoen. We zijn bijvoorbeeld ontzettend voorzichtig met vuurwerk. Je zal Donald dat altijd zien afsteken met een lont en nooit met een sigaar of een lucifer."

Duckstad mag dan met zijn tijd zijn meegegaan, het karakter van Donald is altijd hetzelfde gebleven. "Alleen de wereld om hem heen verandert. En we zijn daarin overigens geen trendsetters. Donald krijgt pas een smartphone als heel Nederland een smartphone heeft. Pas als het echt een geijkt voorwerp is, dan komt het ook in Duckstad."