Ongeduldige EU-president wil tempo hervormingen opvoeren
Om vaart te zetten achter grote hervormingen in de Europese Unie komen er meer topontmoetingen tussen de regeringsleiders van de EU. Knopen worden nu eenmaal het effectiefst doorgehakt door de hoogste bazen, is de gedachte in Brussel. Zo komt er in november een extra top in Zweden en begin volgend jaar één in Bulgarije.
Het doel van Donald Tusk, de voorzitter van de Raad, is om de EU de komende tijd snel te hervormen. Onderwerpen die al lang vastzitten, zoals de migratie, maar ook de toekomst van de euro, moeten niet alleen door ministers en ambtenaren worden besproken. Tusk wil politieke helderheid en besluiten, waarna die door vakministers uitgewerkt kunnen worden.
Heikele onderwerpen
Op de top van vandaag in Brussel wil Tusk de agenda voor het komende jaar, inclusief alle extra toppen vaststellen. Verder staat een aantal heikele onderwerpen op de agenda, behalve migratie ook de relatie met Turkije en de brexit. Maar diplomaten verwachten geen schokkende besluiten.
Wat betreft migratie zal het vooral gaan over de langzaam oplopende cijfers. Zo komen er in Griekenland weer meer migranten aan en zitten nog steeds veel mensen vast op de eilanden. Ook in Spanje neemt het aantal migranten en vluchtelingen dat de oversteek vanuit Marokko maakt, langzaam toe.
Waarschijnlijk zullen de Europese leiders Italië prijzen voor het nieuwe beleid. De Italianen hebben de registratie van de nieuwkomers sinds kort redelijk op orde en maken nu ook werk van het terugsturen van migranten die geen recht hebben op een verblijfsvergunning.
Turkije
Tijdens het diner wordt ook gesproken over Turkije, op verzoek van de Duitse bondskanselier Merkel. De ministers van Buitenlandse Zaken hebben onlangs afgesproken om maar even niets af te speken. De onderhandelingen over toetreding van Turkije tot de EU liggen stil, maar niemand wil uitspreken dat ze worden afgebroken. Dat zal vandaag ook niet gebeuren.
De spanning zit vandaag in de brexit. De Britse premier May, die eerder deze week ook al naar Brussel kwam om met voorzitter Juncker van de Europese Commissie te praten, zal haar positie duidelijk maken. Ze zal het beeld schetsen dat de EU en Groot-Brittannië, of ze het nu leuk vinden of niet, tot elkaar veroordeeld zijn.
May zal vragen om snellere onderhandelingen en uitzicht op de volgende fase, waarin gesproken gaat worden over de toekomstige handelsrelaties. De premier wil met iets in de handen terug naar het verdeelde Groot-Brittannië. Hoewel de andere 27 regeringsleiders voorlopig nog niet willen wijken, zal er een formulering worden gevonden dat in december, bij voldoende vooruitgang, ze natuurlijk de volgende fase ingaan.
Amsterdam
Voor Nederland wordt de top vrijdag pas echt interessant, want dan is er een eerste ronde over het agentschap voor de medicijnen. Dat staat nu nog in Londen, maar door de brexit moet dat verhuizen. Amsterdam is één van de steden die in de race is om het agentschap binnen te halen. Tijdens die eerste ronde wordt helder hoe de kaarten geschud zijn en of de lobby van Wouter Bos (de officiële lobbyist voor Amsterdam) enige zin heeft gehad.
En dan hangt als een schaduw nog de kwestie Catalonië boven de top. Die staat niet op de agenda en formeel kan alleen Spanje die erop zetten, maar de Spaanse premier Rajoy heeft laten weten dat hij het niet over Catalonië wil hebben.