Afscheid van een wispelturige dame, de laatste Fokker vertrekt
Ze hebben alle drie hetzelfde gevoel erbij. De oud-gezagvoerder: "Een oer-Hollands product, jammer dat het niet meer bestaat, dat is een trieste aangelegenheid." De stewardess: "Dat het een Nederlands product is, dat maakt het bijzonder." De man van het onderhoud: "Fokker was voor de Tweede Wereldoorlog de grootste vliegtuigbouwer ter wereld, je realiseert je dat dat langzamerhand uit Nederland verdwijnt, dus dat is heel jammer."
Een vliegtuig is niet zoals een auto die je binnenkort inruilt. Een vliegtuig onderhoud je tot het allerlaatste moment, en precies volgens het boekje. Volgende week maakt de Fokker 70 zijn laatste vlucht voor KLM. Daarmee komt er een eind aan een tijdperk. 97 jaar lang vloog KLM met Fokker-vliegtuigen. Vandaag staat de PH-KZK nog even geparkeerd in een hangar op Schiphol. Er worden twee luchtfilters vervangen.
Een vliegtuig kan door de bank genomen lang mee, maar toch gaan de Fokkers eruit. "Het onderhoud wordt te duur omdat het een oud toestel is", zegt Hans Werner, die verantwoordelijk is voor het onderhoud. "De Fokker wordt sinds 1996 niet meer gemaakt, dus het wordt steeds lastiger om onderdelen te vinden en om ervaren en opgeleide onderhoudsmonteurs te vinden." De vervanger, de Braziliaanse Embraer, vliegt bovendien veel zuiniger.
Stewardess Nicole van Rooij vloog op de Fokker 70 vanaf de allereerste vlucht. Het plafond is laag, er zijn maar zeventien rijen met stoelen. "Het was een knus vliegtuig om in te werken, we waren ook met maar twee stewardessen."
Een toestel met bijzonderheden ook. Het heeft links van het gangpad twee stoelen, rechts drie. En ook de deur is bijzonder. Aan de binnenkant zit de toegangstrap. Als je hem naar buiten open kantelt, heb je een trap. De Fokker 70 had geen slurf of extra trap nodig.
"Ik noem het altijd een echt pilotenvliegtuig. Je voelt wat hij doet. In nieuwere toestellen gaat alles elektronisch." De handen van Waldo Berenschot gaan jeuken als hij weer plaatsneemt achter de stuurknuppel. Hij was tot aan zijn pensioen gezagvoerder op de Fokker 70 en daarvoor op andere Fokkers. "Ik heb ook de Boeing 737 gevlogen. Ik mag het niet zeggen, maar dat vond ik meer een boerenkar vergeleken met deze jongedame. Dit is een heel mooie wispelturige, maar prachtige dame."
Als alle schroefjes weer vastzitten, schuift de enorme deur van de hangar open. De PH-KZK gaat weer. Tot op de laatste dag worden de Fokkers maximaal ingezet, met zo'n zes vluchten per dag. En daarna? Tot grote opluchting van de KLM'ers die er jaren mee werkten worden de vliegtuigen niet tot schroot gezaagd. "Voor alle Fokkers is er een koper gevonden", zegt Hans Werner. "Ze gaan naar Azië, Zuid-Amerika en Afrika. Daar vliegen straks nog Fokkers. Afhankelijk van hoe ze gebruikt worden gaan ze nog zeker tien tot vijftien jaar mee."