Pensioengeld en vermogen vooral belegd in het buitenland
Nederlandse pensioenfondsen en verzekeraars hebben in 2016 samen voor 345 miljard euro in Nederlandse aandelen, vastgoed, obligaties, infrastructuur en hypotheken gestoken. Qua omvang is dat de helft van het jaarlijkse bruto binnenlands product van Nederland. Het merendeel van het pensioengeld en vermogen wordt in het buitenland belegd, blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Investeringsinstelling (NLII).
Voor de pensioenfondsen is de 152 miljard euro aan 'oranjebeleggingen' goed voor 12,4 procent van het totaal belegd pensioenvermogen van 1224 miljard euro. Verzekeraars steken 193 miljard euro in de 'BV Nederland' en dat is 40 procent van hun gezamenlijk te beleggen vermogen van 481 miljard euro
In de laatste bekende meting in 2013 door De Nederlandsche Bank (DNB) hadden pensioenfondsen 14 procent van hun vermogen in Nederland belegd. Percentueel zijn de beleggingen in 2016 dus gedaald, maar in euro's zijn de investeringen gestegen, van 135 miljard naar 152 miljard euro.
NLII baseert zich in de analyse op de verzamelde gegevens van de pensioenfondsen ABP, PGGM, PMT, bpf Bouw en PME, en de verzekeraars Aegon, Achmea en ASR.
Beleggingen van pensioenfondsen en verzekeraars in Nederland
| Beleggingen pensioenfondsen en verzekeraars in miljarden euro's | Pensioenfondsen | Verzekeraars |
| Nederlandse obligaties en hypotheken | 80,5 miljard | 112,3 miljard |
| Buitenlandse obligaties en hypotheken | 327,3 miljard | 104 miljard |
| Nederlands vastgoed | 25,1 miljard | 10,1 miljard |
| Buitenlands vastgoed | 89,2 miljard | |
| Nederlandse aandelen | 8,7 miljard | 7,4 miljard |
| Buitenlandse aandelen | 390,5 miljard | 22,2 miljard |
| Nederlandse infrastructuur | 3,2 miljard | |
| Buitenlandse infrastructuur | 16,9 miljard | |
| Totaal belegd vermogen | 1224 miljard | 481 miljard |
Het grootste deel van het pensioenvermogen, 582 miljard euro, zit in 'vastrentende waarden', zoals staatsobligaties en hypothecaire leningen. Daarvan zit bijna een vijfde in Nederland. Aandelen zijn met 399 miljard de tweede grootste beleggingscategorie, maar in Nederlandse aandelenfondsen is maar voor 8,7 miljard euro belegd. In vastgoed stoppen pensioenfondsen 114 miljard euro, waarvan 25 miljard in Nederlands vastgoed.
Discussie
Rond de grote institutionele beleggers was een maatschappelijke discussie ontstaan of zij niet meer zouden moeten beleggen en investeren in de Nederlandse economie, zoals in wegen, banken, gezondheidszorg, scholen en het mkb.
Pensioenfondsen werden ook opgeroepen om meer geld te steken in Nederlandse bedrijven om vijandige overnames te blokkeren en de werkgelegenheid veilig te stellen. In het Regeerakkoord van Rutte III worden pensioenfondsen aangewezen om te investeren in duurzaamheid en de energietransitie door leningen te verstrekken aan huiseigenaren.
Pensioenfondsen zeggen niet doof te zijn voor de roep om meer in Nederland te beleggen. Maar ze wijzen er altijd op dat hun eerste opdracht is om een goed beleggingsrendement voor de pensioengerechtigden te behalen. Bovendien moeten beleggingsrisico's ook gespreid worden in sectoren en landen, en moeten er voldoende investeringsprojecten zijn.