Nieuw kabinet: ga ik er nou op voor- of achteruit?
Het btw-tarief gaat omhoog, de belastingen omlaag en de hypotheekrenteaftrek wordt versneld afgebouwd. Het nieuwe kabinet gaat grote financiële maatregelen nemen. Maar waarom?
Dit kabinet wil vooral de middenklasse een forse lastenverlichting geven, want juist zij hebben moeten inleveren tijdens de crisis, zo is de gedachte. En meer werken moet lonen. Een promotie of een dag extra werken moet direct voelbaar worden in de portemonnee.
Daarom gaat kabinet Rutte III hervormingen doorvoeren, die onder de streep neerkomen op een lastenverlichting van ruim 5 miljard euro.
Hoe gaan ze dat doen?
Om dat doel te bereiken gaat de inkomstenbelasting omlaag en verdwijnen twee van de vier belastingschijven. Iedereen die minder dan 68.000 euro verdient betaalt daar 36,9 procent belasting over. Daarboven betaal je 49,5 procent. Deze maatregel kost de overheid ruim 7 miljard euro.
Daarnaast gaat de belasting op spaargeld iets omlaag waardoor de overheid jaarlijks 200 miljoen euro misloopt.
Huizenbezitters
Van deze maatregelen profiteren vooral de midden- en hoge inkomens in Nederland. Om het verschil tussen arm en rijk in Nederland niet te vergroten wordt de hypotheekrenteaftrek versneld beperkt. De aftrek wordt in vier stappen van 3 procent beperkt tot het laagste belastingtarief. Deze maatregel treft vooral huizenbezitters met een hoog inkomen en levert de overheid jaarlijks 210 miljoen euro op per jaar.
Het nieuwe kabinet komt de huizenbezitters tegemoet door het eigenwoningforfait, een heffing voor woningbezitters die is gebaseerd op de WOZ-waarde, te verlagen.
Zo verschuift uiteindelijk geld van een kleine groep rijke huizenbezitters naar een grote groep mensen met huizen.
Boodschappen
Om de belastingen te kunnen verlagen zijn meer maatregelen nodig. Het laagste btw-tarief gaat omhoog van 6 naar 9 procent. Dat betekent onder meer duurdere boodschappen. In buurlanden Duitsland (7 procent) en Belgie (6 procent) ligt dat tarief lager. Toch zijn de partijen niet bang dat mensen die in de grensstreek wonen liever over de grens gaan winkelen.
Het hoogste tarief, van 21 procent, blijft gelijk. De partijen hebben ook gesproken over één btw-tarief, maar dat zou te veel gevolgen hebben voor de Nederlandse economie.
De verhoging van de btw levert de overheid 2,6 miljard euro per jaar op. Ook de energiebelasting zal iets omhoog gaan, wat nog eens een half miljard euro oplevert.
Kindertoeslag
Ook eenverdieners en gezinnen krijgen er geld bij. Dat gaat door middel van toeslagen. De kinderopvangtoeslag, kinderbijslag en het kindgebonden budget gaan alle drie omhoog.
Bij elkaar maakt het nieuwe kabinet daar 1 miljard euro voor vrij.
Ouderen profiteren van het verhogen van de ouderenkorting. Daar trekt het kabinet een half miljard voor uit en levert ouderen gemiddeld 160 euro per jaar op.
Hoe gaan ze het betalen?
Op de korte termijn wordt de belastingverlaging dus betaald door een verhoging van de btw en een aantal andere maatregelen. Maar wat betekenen deze maatregelen voor de lange termijn, met ander woorden: wat doet het met het zogenoemde houdbaarheidssaldo?
Het verlagen van de twee belastingschijven doet niet veel met de begroting op de lange termijn omdat de verschillende belastingtarieven de komende jaren sowieso al in kleine stapjes dichter naar elkaar toe zouden groeien. Dat is ooit afgesproken in het Woonakkoord. Rutte III versnelt het nu alleen.
Ook het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek was al afgesproken in het Woonakkoord. Ook die maatregel heeft niet veel effect op de lange termijn
Is het haalbaar?
De partijen willen niet alleen de lasten verlichten, het doel is ook om het belastingstelsel makkelijker en begrijpelijker te maken. De grote vraag is alleen of de Belastingdienst al deze wijzigingen aankan. Daarom worden de maatregelen in stapjes doorgevoerd.
Uiteindelijk moeten alle maatregelen in 2020 ingegaan.
