Inwoners Caribische gemeenten worstelen met dure boodschappen

De prijzen van levensmiddelen op de eilanden Bonaire, Sint-Eustatius en Saba zijn de afgelopen zes jaar flink gestegen. Een deel van de bevolking heeft daardoor moeite om de eerste levensbehoeften te vervullen. Dat blijkt uit een onderzoek in opdracht van het ministerie van Economische Zaken.

Producten als rijst, brood, vers fruit en tandpasta werden een stuk duurder sinds de zogenoemde BES-eilanden op 10 oktober 2010 bijzondere gemeenten van Nederland werden. Op Bonaire stegen de prijzen van dit soort producten met 13 procent, op Sint-Eustatius met 17 procent en op Saba zelfs met 25 procent.

Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat de prijzen van boodschappen in Nederland tussen 2010 en 2016 met ongeveer 8 procent stegen.

Honger

De koopkracht op de BES-eilanden nam in dezelfde periode ook toe, maar de prijzen van boodschappen stegen harder. Bovendien profiteerde een aanzienlijk deel van de bevolking op de eilanden niet mee van de koopkrachtstijging. Zo daalde in 2013 volgens het CBS de koopkracht van ruim 40 procent van de inwoners op alle drie de eilanden.

De hoge prijzen in de supermarkt zijn grotendeels te verklaren door de inkoopprijzen van de producten. Bonaire, Saba en Sint-Eustatius produceren zelf bijna niets en dus worden producten uit VS of Europa ingekocht tegen relatief hoge tarieven.

Dat werkt armoede op de eilanden in de hand. Ondernemer Gerard van den Tweel, die drie supermarkten op Bonaire bezit, vertelde in 2014 aan zakenblad Quote dat een deel van zijn klanten en personeelsleden financiële problemen heeft.

"De onderlaag op Bonaire heeft het zwaar, dat is gewoon zo. Men heeft maar een heel klein AOW'tje, vaak geen pensioen. Honger komt hier voor. Als iemand dan een brood meeneemt om zijn of haar familie te voeden, dan zie ik dat af en toe door de vingers."

Belasting

Minister Kamp hoopt samen met de bestuurders van de BES-eilanden iets te doen tegen verdere prijsstijgingen. Zo zouden supermarkten vrijwillig kunnen deelnemen aan een systeem van maximumprijzen, zou er minder belasting geheven kunnen worden op bepaalde producten en kunnen de eilanden proberen samen grote hoeveelheden in te kopen.

Ook eigen agrarische productie en beter openbaar vervoer - zodat mensen makkelijker naar grotere, goedkopere supermarkten kunnen komen - zouden volgens Kamp oplossingen kunnen zijn.