Fransen de straat op tegen hervormingen Macron

• Hans Brom

  redacteur Buitenland

Het gaat niet vanzelf, het hervormen van de Franse arbeidsmarkt. Vele tienduizenden werknemers leggen vandaag dan ook het werk neer en gaan de straat op om te demonstreren tegen de plannen van president Macron.

Hij wil zo snel mogelijk vergaande maatregelen invoeren om de werkloosheid te verlagen en de economie aan te zwengelen. En dat stuit op veel weerstand bij degenen die vinden dat daarmee hun rechten worden aantast.

Stakingen en demonstraties

Zelfs kermisexploitanten steunden de acties en blokkeerden met hun trucks het Parijse Place d'Etoile. In heel Frankrijk zijn er honderden grote en kleinere stakingen en demonstraties. Vakbonden hebben werknemers van onder meer de Franse spoorwegen, de Parijse metro en Air France gevraagd om vandaag het werk neer te leggen. Ook veel ambtenaren en studenten doen mee.

Het is de eerste grote test van president Macron, die zich met de hervormingen de woede van veel werknemers op de hals heeft gehaald. Het gaat dan bijvoorbeeld om het verlagen van de ontslagvergoeding, het versimpelen van de ontslagprocedure en het beperken van de macht van de vakbonden.

Hoge werkloosheid

De hervorming dient volgens Macron allemaal slechts een doel: meer mensen aan het werk. In Frankrijk is al jarenlang zo'n tien procent van de beroepsbevolking werkloos. Deels wordt de oorzaak daarvan gezocht in de problemen die een werkgever krijgt als hij iemand wil ontslaan. Maak dat eenvoudiger, is de redenering, en bedrijven zijn minder huiverig iemand in dienst nemen.

Veel presidenten hebben geprobeerd de arbeidsmarkt open te breken, maar steeds liep dat op niets uit. Het wetsvoorstel was soms nog niet eens ingediend of het land werd met stakingen en demonstraties platgelegd. Keer op keer werden de plannen schielijk ingetrokken. President Chirac hield er zelfs een bijnaam aan over: La Giourette, de windvaan.

Achterhoedegevecht

De onrust die er is ontstaan over Macron's maatregelen lijkt een achterhoedegevecht. In zowel de Nationale Assemblee als de Senaat heeft zijn partij En Marche een ruime meerderheid. Om de wetten nog sneller te kunnen invoeren, heeft het parlement zichzelf buitenspel gezet en Macron toestemming gegeven om de wetswijzigingen per decreet in te voeren. Dat scheelt weer een hoop discussie en dus een hoop tijd.

Dat is dan ook precies waar de bonden zo boos over zijn. Ze voelen zich overvallen en monddood gemaakt. Macron voelde die bui al wel hangen en bracht de bonden van te voren op de hoogte om ze de wind uit te zeilen te nemen.

Onderhandelen

En dat lijkt te lukken. De opkomst vandaag is behoorlijk, maar niet uitzonderlijk groot. Daarbij doen niet alle vakbonden mee. Deels omdat ze later deze maand een eigen actiedag organiseren, deels omdat ze liever aan de onderhandelingstafel de scherpe kantje van de voorstellen afhalen.

Het is niet waarschijnlijk dat Macron onder de druk van de straat iets zal veranderen aan de voorstellen. Waarschijnlijk zullen ze binnen een paar weken wet zijn. Al tijdens zijn verkiezingscampagne hamerde hij erop dat Frankrijk moet moderniseren. "Een ruime meerderheid van de Franse kiezer heeft niet alleen op mij gestemd, maar ook op mijn plannen. Iedereen kon weten waar we aan begonnen", zei hij na zijn beëdiging.

En toeval of niet, juist vandaag is Macron naar Guadeloupe, een Frans eiland in het Caribisch gebied dat getroffen is door orkaan Irma. Dus veel last zal hij niet hebben van al het rumoer in eigen land.